تحلیل حکمت‌های تعدد زوجات پیامبر(ص) و بازخوانی اختصاصات نبی در ازدواج

Abstract

تعدد زوجات پیامبر(ص)، از جمله مسائل مهمی است که در بین اندیشمندان مسلمان و مستشرقان مورد توجه بوده و شبهات زیادی درباره آن مطرح شده است. تبیین حکمت‌های تعدد زوجات آن حضرت و پاسخ به شبهات مطرح، اهمیت و ضرورت خاصی دارد؛ زیرا در قرن حاضر دشمنان اسلام برای خدشه­دار کردن وجهه رسول خدا(ص) ازدوج­های آن حضرت را مورد هجمه‌های گوناگون قرار داده‌اند،. تنزیه ساحت مطهر رسول خدا(ص) از اتهامات مغرضان و بیان حکمت‌های تعدد همسرگزینی آن حضرت در کنار مسئولیت سنگین رسالت و حکومت هدف اصلی تحقیق حاضر است. قلمرو بحث، ده سال حضور پیامبر(ص) در مدینه بوده و از منابع متقدم تاریخی، روایی، تفسیری و کتب تراجم و لغت استفاده شده است. دستاورد پژوهش عبارت است از آنکه رسول خدا(ص) که همه دوران جوانی خود را با یک همسر سپری کرده بود، پس از هجرت به مدینه بنا بر مصلحت‌ها و ضرورت­های زمان خویش اقدام به تعدد زوجات کرد. همه همسران رسول خدا(ص) در مدینه به جز یک نفر، زنان بیوه­ای بودند که برخی از آنان چند فرزند داشتند. اموری مانند سرپرستی یتیمان، لغو قانون ممنوعیت ازدواج با همسر پسر خوانده، فراهم کردن زمینه گرایش قبایل به اسلام و تکریم جایگاه زنان، در شمار حکمت‌های همسرگزینی رسول خدا(ص) است. از سوی دیگر، احکام اختصاصی رسول خدا در ازدواج مبتنی بر اینکه بیشتر از چهار همسر برای آن حضرت جایز بود، زمینه ای برای تعدد زوجات آن حضرت شد.