درآمدی بر سبک زندگی اسلامی در آیات و روایات

Abstract

نگاهی به تاریخ اندیشه اجتماعی حکایت از وجود سه سبک اصلی زندگی دارد. نخست، سبکی رهبانیت یاتارک که دنیایی که معتقد است دنیا محمل تخریب هویت و شخصیت انسان است و جایی است که انسان را به بند می‌کشد و مانع رشد و سعادت و تعالی انسان می‌شود، بنابراین برای مبارزه با دنیا باید از ازدواج، قبول مسئولیت و هر گونه تعهد اجتماعی بگریزیم و در چله نشینی تلاش کنیم تا جان و روح ما به تعالی دست یابد. دوم، سبک فلسفی کامجویانه از دنیا، که هیچ گونه اعتقادی به آخرت ندارد و صرفاً کام‌جویی از دنیا مدنظر او است. در این دیدگاه تمامی حیات و زندگی در بهره‌وری از این دنیا خلاصه شده و پس از مرگ، انسان به فنا می‌رسد. سوم، دیدگاه اسلامی که دو وجه دنیا و آخرت را توأما مدنظر دارد. بر این اساس به همان نسبت که نیازهای دنیوی بشر مورد توجه است، با آخرت انسان نیز اهمیت دارد. انسان در این دیدگاه مسئولیت پذیر و در چهار جهت به خدا، به خود، به مردم، و به ساختار طبیعت پاسخگو است. این مقاله بر آن است تا نگاهی مقدماتی به حقوق و تکالیف انسان مطابق آموزه‌های دینی افکنده و ضمن نقد ظریف دو سبک قبلی زندگی، بر مفیدیت سبک زندگی اسلامی تأکید ‌گذارد.