تأثیر شدت‌های مختلف برداشت بر برخی ویژگی‌های فنولوژیکی گیاه <i>Bromus tomentellus </i> در مراتع کردان البرز

Abstract

حد بهره­برداری مجاز گیاهان مرتعی از عوامل اصلی و اساسی در تعیین ظرفیت چرا و به تبع آن مدیریت مرتع است که در شرایط آب و هوایی متفاوت، خاک­های با حاصلخیزی متفاوت، ماه­های مختلف فصل چرا و در درجات مختلف سلامت مرتع بسیار متغیر می­باشد. هدف از این مطالعه تعیین حد بهره­برداری مناسب برای گونه<em>Bromus</em> <em>tomentellus</em> در منطقه کردان می­باشد. در این تحقیق ابتدا یک منطقه مناسب و کلیدی به مساحت یک هکتار در مراتع کردان انتخاب گردید و در سال اول حصارکشی و قرق شد. از گونه مذکور 40 پایه انتخاب شد و سپس برداشت­های شاهد، 25، 50 و 75 درصد تیمار بر روی آن­ها اعمال گردید (هر 10 پایه یک تیمار). برداشت به صورت ماهیانه توسط قیچی باغبانی و در فصل چرای منطقه صورت گرفت. تأثیر بهره‌برداری با بررسی تغییرات ایجاد شده در خصوصیات فنولوژیکی، تولید علوفه و بذر، شادابی، مرگ و میر و سایر خصوصیات گونه­ گیاهی مذکور مطالعه شد. در نهایت داده­های مربوط به تولید با طرح اسپلیت پلات با تجزیه مرکب در سال در نرم افزار SAS تجزیه گردید. نتایج مطالعات آماری اثرات سال و درصد برداشت بر تولید علوفه گونه مورد مطالعه نشان داد که اثر سطوح مختلف برداشت، سال­های مختلف و اثر متقابل آن­ها بر تولید علوفه در سطح یک­درصد معنی­دار می­باشد. این امر نشان <br /> می­دهد که در سال­های مختلف با وضعیت آب و هوایی متفاوت میزان تولید متفاوت می­باشد. با توجه به یافته­های تحقیق حد بهره­برداری مجاز 50 درصد از نظر سلامت گیاه در منطقه کردان برای گونه <em>Bromus tomentellus</em>مناسب تشخیص داده شد.