بررسی تراکم جمعیتی گاماروس آب شیرین (Gammarus fasciatus) و ارتباط آن با عوامل غیرزیستی در روان آب ارتفاعات لاکانشهر (رشت – گیلان)

Abstract

<strong>زمینه و هدف: </strong><strong>گاماروس ها به طور گسترده در نواحی مختلف جغرافیایی ایران پراکنده شده اند و به عنوان یکی از مهم­ترین غذای زنده جانوری در اکثر آبزیان به شمار می آیند. گزارشات مختلفی در زمینه ی اکولوژیکی و مطالعات زیستی گاماروس آب شیرین در مناطق مختلف ایران وجود دارد، اما هیچ­گونه گزارشی در زمینه ی بررسی عوامل غیرزیستی و اثرات آن بر روی تراکم جمعیتی گاماروس آب شیرین در روان آب لاکانشهر وجود ندارد. از این رو این تحقیق با هدف بررسی برخی از عوامل تاثیرگذار غیرزیستی در روان آب ارتفاعات لاکانشهر در فصل بهار انجام شد</strong><strong>.</strong><br /> <strong>روش کار: </strong><strong>نمونه ها از 10 ایستگاه به طور تصادفی و با استفاده از ابزار کوادرات جمع آوری و شمارش شدند. عوامل غیر زیستی آب مانند درجه ی حرارت،کدورت،</strong><strong>pH</strong><strong>، اکسیژن محلول و املاح کل مواد جامد محلول در ماه</strong><strong>های مختلف فصل بهار درایستگاه های مختلف اندازه گیری شدند.</strong><br /> <strong>یافته­ها</strong>: <strong>با افزایش دما و کاهش کدورت در ماه خرداد تراکم جمعیتی گاماروس ها به طور قابل ملاحظه ای افزایش یافتند(05/0</strong><strong>≥</strong><strong>p</strong><strong>)</strong><strong>.</strong><strong> اختلاف معنادار قابل توجهی در میزان اکسیژن محلول و </strong><strong>pH</strong><strong> در ماه های مختلف بهار مشاهده نشد</strong><strong>(05/0</strong><strong>≤</strong><strong>p</strong><strong>)</strong><strong>.</strong><strong>تراکم و فراوانی گاماروس ها در ماه های مختلف بهار در ایستگاه های پایین دست نسبت به ایستگاه های بالا دست نسبتاً بیشتر بوده است. از بین فاکتورهای فیزیکو_شیمیایی آب مورد مطالعه ی منطقه بین درجه ی حرارت و تراکم همبستگی معنا داری وجود دارد</strong><strong>(R²=0.948)</strong><strong>.کم­ترین میزان همبستگی بین </strong><strong>pH</strong><strong> (</strong><strong>R²=0.686</strong><strong>) و اکسیژن محلول(</strong><strong>R²=0.845</strong><strong>)</strong><strong>با تراکم جمعیتی گاماروس ها مشاهده شد. با کاهش املاح کل جامد در ماه­های اردیبهشت و خرداد تراکم جمعیتی گاماروس­ها افزایش یافتند، به­علاوه میزان مواد مغذی لاشبرگ ها در روان آب لاکانشهر در ماه­های مذکور به طور قابل ملاحظه ای در جمعیت گاماروس­ها تاثیر گذار بوده است</strong><strong>(05/0</strong><strong>≥</strong><strong>p</strong><strong>)</strong><strong>.</strong><br /> <strong>نتیجه گیری: </strong><strong>نتایج این تحقیق نشان داد که مهم­ترین عامل تاثیرگذار غیرزیستی بر تراکم گاماروس </strong><strong> </strong><strong>آب شیرین درارتفاعات لاکان شهر، تابع درجه ی حرارت و میزان کدورت آب می باشد</strong><strong>.</strong><br /> p