تحلیل اطلاعات نسخه‌شناسی و کتابشناسی نسخه‌های کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه شهید باهنر کرمان

Abstract

<strong>هدف:</strong> بررسی نسخه‌‌های خطی از لحاظ اطلاعات نسخه‌شناسی و کتابشناسی است. در نسخه‌شناسی، نوع خط، جلد، تاریخ و مکان کتابت، آرایه‌ها و تزئینات و در کتابشناسی، زبان، نوع نسخه، موضوع و پرنسخه‌ترین‌ها مورد مطالعه قرار گرفت.

<strong>روش پژوهش: </strong>تعداد 639 نسخه خطی موجود در مرکز اسناد دانشگاه شهیدباهنر کرمان به روش توصیفی با رویکرد تحلیل محتوا بررسی شدند. <strong>یافته‌ها</strong>: در جامعه مورد پژوهش 1012 رساله در 639 جلد نسخه خطی وجود دارد که از این تعداد 121 نسخه مجموعه‌خطی (93/18 درصد) است. زبان غالب نسخه‌ها، زبان عربی با 4/60% است. علوم دینی با 54 درصد، بالاترین سهم موضوعی را داراست. بیشتر نسخه‌ها (26%) مربوط به قرن سیزدهم و مکان کتابت 87 درصد نسخه‌ها متعلق به قلمرو ایران است. خط نسخ با 44 درصد بیشترین خط بکار رفته در نسخه‌ها روکش چرمی از نوع تیماج (43 درصد) بیشترین و جلد لاکی (15/0 درصد) کم‌ترین سهم را در تجلید نسخ جامعه مورد مطالعه داشته است.

<strong>نتیجه‌گیری:</strong> یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که کهن‌ترین نسخه موجود، مربوط به قرن نهم ه.ق است. خط نسخ بیش‌ترین نوع خط و تیماج بالاترین سهم را در تجلید نسخه‌ها داشته است. اصول فقه در شاخه علوم دینی بالاترین سهم موضوعی را داراست. پرنسخه‌ترین عنوان، فوائد الضیائیه اثر عبدالرحمن جامی است. همچنین در جامعه مورد پژوهش تعداد 22 نسخه نفیس وجود دارد.