ارزیابی کارآیی مدل های پیش بینی حساسیت وقوع زمین لغزش در آبخیز بار نیشابور

Abstract

زمین­لغزش یکی از انواع ویرانگر فرسایش در دامنه­ها است که موجب واردشدن زیان‌­های مالی و جانی فراوانی می­شود. شناسایی عامل‌های موثر در رخ­داد زمین­لغزش و تهیه‌ی نقشه‌ی پهنه­بندی حساسیت آن از ابزارهای اساسی کاهش‌دادن زیان‌‌های احتمالی است. در این مقاله خطر زمین­لغزش در آبخیز بار نیشابور با روش­های ماشین بردار پشتیبان، بیشینه‌ی آنتروپی و الگوریتم جنگل تصادفی پهنه­بندی شد. با جمع­آوری اطلاعات از پراکندگی زمین­لغزش­ها در منطقه‌، نقشه‌ی پراکنش زمین­لغزش­ها، و 12 لایه‌ی اطلاعاتی شامل درجه‌ی شیب، جهت شیب، انحنای سطح، انحنای نیمرخ، ارتفاع، کاربری زمین، زمین­شناسی، فاصله از جاده، فاصله از آب‌راه، فاصله از گسل، شاخص رطوبت پستی‌وبلندی و تراکم زه‌کشی در سامانه‌ی اطلاعات جغرافیایی تهیه شد. نقشه‌ی حساسیت زمین‌لغزش منطقه با سه روش جنگل تصادفی، بیشینه‌ی آنتروپی و ماشین بردار پشتیبان تهیه و با منحنی تشخیص عمل‌کرد نسبی و 30% نقطه‌های لغزشی به‌کارنرفته در فرآیند مدل­سازی، صحت­سنجی شد. نتیجه‌‌ی ارزیابی مدل­ها نشان داد که دقت نقشه­های برآوردشده با روش­های ماشین بردار پشتیبان، بیشینه‌ی آنتروپی و الگوریتم جنگل تصادفی به­ترتیب 86، 75 و 82% است. نقشه­های داده‌شده ممکن است در شناخت منطقه‌های ناپایدار و نیز در اجرای برنامه­های عمرانی به­خصوص جاده‌سازی نقش بسزایی داشته باشد. توانمندی گردشگری در حوزه‌ی بار زیاد است، و توجه به امکان زمین‌لغزش در آن ضروری به­نظر می­رسد.