زعفران در آینه دانش بومی میراث مکتوب کهن ایران

Abstract

زعفران گیاه بومی ایران است که از دوران باستان ایرانیان نحوه کشت و کار، کاربرد های تغذیه ای و مصارف دارویی می شناختند. دانش بومی ایرانیان در ارتباط با زعفران بسیار غنی بوده و امروزه کاربردی است که ریشه علمی در متون کهن کشاورزی دارد. این گیاه در فرهنگ و ادبیات فارسی جایگاه ویژه ای پیدا کرده است که نشانه پر ارزش بودن و عاشقی که دور از معشوق به حال ناخوش گرفتار گردیده، می باشد. در متون کهن کشاورزی، گیاهشناسی و کلیه مراحل کاشت، داشت و برداشت این گیاه تشریح و تبیین گردیده است ودر مرحله داشت دور آبیاری برای مناطق مختلف دو بار توصیه شده است . بر اساس این متون مهمترین آفات این گیاه جوندگان موش و خرگوش است. در کتب طب سنتی مصرف دارویی زعفران در قوت دادن احشاء داخلی ، مفرح بودن آن ، موارد مصرف ادویه ای و مصارف عطری گیاه تشریح گردیده است . خطرات مصرف بالای زعفران نیز در این متون در بعضی متون نگارش یافته است.