بررسی محتوای اطلاعاتی مدل حاشیه سود/گردش دارایی‌ها در شناسایی مدیریت سود

Abstract

هدف این پژوهش،تعیین قدرت توضیح­دهندگی مدل حاشیه سود/گردش دارایی­ها درتبیین تغییرات نسبت سودعملیاتی آتی درشرکت­های پذیرفته شده دربورساوراق بهادارتهران می‏باشد. متغیروابسته استفاده شده دراین پژوهش،تغییرات نسبت سودعملیاتی به متوسط خالص دارایی­های عملیاتی سال آتی به منظورتعیین محتوای اطلاعاتی مدل حاشیه سود/گردش دارایی‏هادرشناسایی مدیریت سوداست.دراین پژوهش ازتجزیه وتحلیل دوپونت بااستنادبه این موضوع که فروش یک عامل ومحرک اصلی سرمایه‏گذاری وسودشرکت بوده ولذا خالص دارایی­های عملیاتی منعکس درترازنامه وخالص سودعملیاتی منعکس درصورت سودوزیان شرکت بایستی به طورمستقیم وهم­جهت با دارایی­هاتغییرکنند،استفاده می­شود.تغییردرگردش دارایی­هاوحاشیه سودبه طورمعکوس ودرجهت مخالف هم می­تواندنشانه­ای ازمدیریت سودباشد.متغیرهای مستقل استفاده شده دراین پژوهش شامل مدیریت سودروبه بالا وروبه پایین طبق مدل حاشیه سود/گردش دارایی­ها است. همچنین ازمتغیرهای نسبت سودعملیاتی به متوسط خالص دارایی­های عملیاتی سال جاری،تغییرات نسبت سودعملیاتی به متوسط خالص دارایی­های عملیاتی سال جاری،نسبت خالص دارایی­های عملیاتی به فروش سال جاری،تغییرات نسبت خالص دارایی­های عملیاتی به فروش سال جاری،تغییردرگردش دارایی­ها،تغییردرحاشیه سود،اجزای مدیریت شده اقلام تعهدی شرکت براساس مدل اقلام تعهدی غیرعادی ونسبت ارزش بازاربه ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام به عنوان متغیر کنترلی استفاده به عمل آمده است.جامعه آماری پژوهش شامل 133 شرکت طی سال­های 1383 تا 1390 است.جهت آزمون فرضیه پژوهش ازرگرسیون چندمتغیری با داده‏های تلفیقی/ترکیبی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می­دهدکه مدل تشخیصی حاشیه سود/گردش دارایی­ها نسبت به مدل اقلام تعهدی غیرعادی دارای محتوای اطلاعاتی کم­تری درشناسایی مدیریت سوداست.