گفتمان اسلام هراسی در آمریکا؛ مطالعه موردی فاکس نیوز /نوشتة : حسن مجیدی

Abstract

اسلام هراسی واژه جدیدی است، اما در عمل دارای سابقه‌ای طولانی است. ارائة تصویری دهشتناک از اسلام شامل اسلام منصوص، شریعت اسلامی و مسلمانان، بعد از حوادث 11 سپنتامبر 2001 م. وارد مرحلة تازه‌ای شد. اگر علاقه‌مندان «جنگ با تروریسم» رسانه را اکسیژن تروریسم می‌دانند، رسانه همین نقش را برای اسلام هراسی نیز بازی می‌کند. مطالعات موجود نشان می‌دهد قبل از حوادث 11 سپتامبر نیز اسلام هراسی در اشکال مختلف وجود داشته است؛ در آن زمان از اسلام هراسی بیشتر برای منزوی کردن مسلمانان جوامع غربی و تحت فشار قرار دادن جهان اسلام و تغییر رفتار دولت‌ها بهره‌برداری می شد؛ لکن در عصر حاضر با شعار جنگ با تروریسم، اسلام هراسی زمینه‌ساز روانی تغییر برخی حکومت‌ها از جمله در عراق و افغانستان در دهة اول سدة میلادی شد. به هر ترتیب، نقش رسانه در اسلام هراسی چه به مثابه پروژه و چه پروسه، کلیدی است. این مقاله با بهره‌گیری از مدل تحلیل گفتمان فوکویی، گفتمان اسلام هراسی را نتیجة قدرت نو محافظه‌کاران آمریکایی و تلاش برای ایجاد دانایی متناسب با الگوی تسلط بر جهان معرفی می‌کند و گلیشه سازی شبکة خبری فاکس‌نیوز را در بازنمایی هراس‌آور اسلام در تابستان 1389 تحلیل می‌کند. مفروض مقاله این است که رسانه‌های آمریکایی از جمله فاکس‌نیوز، برخلاف شعار عینیت‌گرایی مانند بی‌طرفی و تعادل در عمل، به دنبال بر ساخته‌گرایی هستند؛ بدین معنا که نه به دنبال بازتاب آیینه‌وار واقعیت بلکه داده‌های جهان را با دخل و تصرف و پردازش منعکس می‌کنند.<br /> به نظر می‌رسد گفتمان اسلام هراسی در دورة اوباما تغییر درون گفتمانی شده و البته، در قالب های دیگری ادامه یافته است.