بررسی ونقد کتاب تفکر و سواد رسانه ای(نظری- فنی حرفه ای- کاردانش) پایه دهم دوره متوسطه 1395

Abstract

<strong>زندگی بدون سواد رسانه</strong><strong>‌</strong><strong>ای در قرن بیست و یکم، قدم گذاشتن در تاریکی و راه رفتن در مسیر باتلاقی است. به عبارتی سواد رسانه</strong><strong>‌</strong><strong>ای، با توانمند کردن انسان بر درک نحوة کار رسانه</strong><strong>‌</strong><strong>ها و نحوة معنی</strong><strong>‌</strong><strong>سازی آنها، ماهیت و اهداف تولید پیام رسانه</strong><strong>‌</strong><strong>ها و تأثیرات و تکنیک</strong><strong>‌</strong><strong>های رسانه</strong><strong>‌</strong><strong>های گوناگون، او را از حالت انفعال خارج کرده و در برابر تأثیر رسانه</strong><strong>‌</strong><strong>ها فعال، هدفمند و مقاوم می</strong><strong>‌</strong><strong>سازد </strong><strong>(Hobbs, 2003: 20)</strong><strong>. با توجه به اینکه عرصة تعلیم و تربیت امروز، عرصة دانش</strong><strong>‌</strong><strong>اندوزی نیست، بلکه عرصة مهارت</strong><strong>‌</strong><strong>آموزی به</strong><strong>‌</strong><strong>ویژه برای دانش</strong><strong>‌</strong><strong>آموزان، به عنوان کُنشگران فعال اجتماعی جامعه است؛ به منظور جبران خلأهای آموزشی در حوزة سواد رسانه</strong><strong>‌</strong><strong>ای نوجوانان، در برنامة درسی متوسطة دوم، درس دو واحدی “ تفکر و سواد رسانه</strong><strong>‌</strong><strong>ای" برای نخستین بار، در سال 1395 از سوی سازمان پژوهش و برنامه</strong><strong>‌‌</strong><strong>ریزی آموزشی (شورای برنامه</strong><strong>‌‌</strong><strong>ریزی و تألیف کتاب</strong><strong>‌</strong><strong>های درسی) وزارت آموزش و پرورش ارائه شد. جهت</strong><strong>‌</strong><strong>گیری بستة آموزشی تفکر و سواد رسانه</strong><strong>‌</strong><strong>ای پایة دهم، پرورش توانایی نقد و بررسی هوشمندانه، و تولید مؤثر پیام و مدیریت صحیح و هوشمندانة بهره</strong><strong>‌</strong><strong>مندی از پیام</strong><strong>‌</strong><strong>های رسانه</strong><strong>‌</strong><strong>ای است که از شش فصل تشکیل شده است. در این نوشتار نویسندگان قصد خوانش متن مقدس را ندارند، که قطعاً بی نقص است؛ بلکه هدف ارائة پیشنهادها و ایده</strong><strong>‌</strong><strong>های اصلاحی، جهت ارتقای کیفی محتوای کتاب تفکر و سواد رسانه</strong><strong>‌</strong><strong>ای</strong><strong> برای فرزندان وطن است. با توجه به استانداردهای طراحی آموزشی، سه نوع تفکر حاکم در این کتاب قابل مشاهده است: تفکر فلسفی، تفکر سیستمی و تفکر انتقادی. رویکرد کتاب مسئله</strong><strong>‌</strong><strong>محور بوده و از چهار مرحلة آموزش سواد رسانه</strong><strong>‌</strong><strong>ای که شامل: 1. دسترسی؛ 2. تحلیل؛ 3. تفکر نقادانه؛ 4. تولید و خلق پیام است؛ به دو بخش تحلیل و تفکر نقادانه پرداخته شده است. همچنین مخاطبان هدف در این کتاب که دانش</strong><strong>‌</strong><strong>آموزان هستند، به دو گروه کل</strong><strong>‌</strong><strong>نگر و جزئی</strong><strong>‌</strong><strong>نگر تقسیم شده</strong><strong>‌</strong><strong>اند.</strong>