روش‌شناسی و تحلیل مجموعه‌ی تفسیر اهل‌بیت علیهم السلام با محوریت سوره‌ی مبارکه‌ی نساء

Abstract

با توجه به تأکید آیات قرآن و روایات نبوی بر جایگاه ممتاز اهل‌بیت: در تفسیر قرآن و نیز ضرورت رجوع به تفاسیر آن بزرگواران، اهمیت پژوهش و مداقه در ابعاد مختلف روایات رسیده از ایشان در تفسیر قرآن روشن است. از میان صدها جلد کتاب تفسیر روایی، مجموعه‌ی تفسیر اهل‌بیت: به عنوان جدیدترین و پر روایت‌ترین تفسیر روایی شیعی مطرح است. نوشتار حاضر، با نگاه تحلیلی و روش‌شناسانه به این مجموعه و با مراجعه به مراجع کتابخانه‌ای، به مقایسه‌ی موردی روایات سوره‌ی مبارکه‌ی نساء در این تفسیر با بیش از صد تفسیر روایی دیگر می‌پردازد. از جمله‌ی امتیازات منحصر به فرد این مجموعه می‌توان استفاده از روایات جدید و متناسب با مدلول صریح و روشن، بهره‌گیری از تفسیر بحرالعرفان، ابتکار در اسلوب و الگوی واحد در سراسر کتاب، ارائه‌ی ترجمه‌ی فارسی و روان برای کلیه‌ی روایات و ... را نام برد. با این وجود توجه به نکاتی همچون آیات بی‎روایت، تکرر در ذکر برخی از روایات، جامع نبودن و اکتفای حداقلی به روایات ذیل هر آیه، مانع نبودن، عدم تلاش برای یافتن منابع دست اول، حذف اسناد و فارغ بودن از بررسی‌های سندی و ... و مرتفع نمودن آن‌ها می‌تواند در تکمیل و تنقیح این مجموعه اثر گذار باشد. در پایان نیز پیشنهاداتی در جهت تکمیل این مجموعه‌ یا آثار مشابه ارائه می‌گردد. این امر می‌تواند گامی در راستای ارائه‌ی تفسیر جامع اهل‌بیت: باشد که مشتمل بر روایاتی به مراتب بیشتر است.