تمایز معرفةالنفس از علمالنفس در انسانشناسیِ محمدحسین طباطبایی و پیامد آن در نگاهی دیگر به سلامت
(ندگان)پدیدآور
سپهری, مهدینوع مدرک
Textمقاله پژوهشی
زبان مدرک
فارسیچکیده
طباطبایی تمایل داشت مسائل نفسشناسی را از طریق معرفةالنفس دنبال کند نه آنچنان که فیلسوفان مشایی و صدرایی، با تمام اختلافاتشان، در علمالنفس دنبال میکردند. توجه به نفس و روان بشری و قوای آن در درمان بیماریها، گرچه در ساختارِ ریاضیمکانیکی پزشکی مدرن، مهمل تلقی میشود اما در پزشکی غیرمدرن، با تمام وسعتِ شاخهها و گرایشهایش، متعارف بلکه ناگزیر است. دغدغه این نوشتار معرفةالنفس و چشمانداز تأثیر آن در طب (با تأکید بر سلامت) است. تحقیق پیش رو از سنخ تحقیقات بنیادی نظری و از لحاظ روش، توصیفیتحلیلی است. محقق با توصیف و تحلیل کیفی محتوایِ اندیشه طباطبایی و توجه به نظام اندیشه وی، با گردآوری دادهها به روش کتابخانهای، به دنبال توصیف، تجزیه و تحلیل مسئله است. طباطبایی بر اساس تعقل و نیز تعمق در آیات و روایات از تمایز معرفةالنفس/علمالنفس به تمایز معرفت أنفسی/ معرفت آفاقی کشیده میشود؛ تمایزی که میتواند در طبابت استلزاماتی داشته باشد و طب را متحول و زمینه را برای نگاهی دیگر به سلامت و بیماری فراهم کند. توجه به معرفةالنفس در طب به معنای معرفت به نفس و خصوصیات و نوع تأثیر آن در بدن نیست، بلکه به معنای معرفت أنفسی در طبابت است، که به تعبیری میتوان آن را طبابت أنفسی نامید که طبیبش به گونهای دیگر زیست میکند و به گونهای دیگر بیمار، بیماری و سلامت را میفهمد و نهایتاً درمان میکند.
کلید واژگان
طباطباییمعرفةالنفس
علمالنفس
معرفت أنفسی
معرفت آفاقی
طبابت أنفسی
پزشکی آفاقی
شماره نشریه
43تاریخ نشر
2020-08-221399-06-01




