گزارش فنی: تعیین نقش طول دوره آمار هیدرولوژیکی در پیش بینی سیلاب در حوزه آبخیز ‏سفیدرود

Abstract

به‌منظور تعیین نقش طول دوره آمار هیدرولوژیکی در پیش­ بینی سیلاب در حوزه آبخیز سفیدرود، اقدام به جمع‌آوری آمار و اطلاعات دبی بیشینه روزانه ایستگاه ­های هیدرومتری این حوزه آبخیز شد و 17 ایستگاه هیدرومتری دارای آمار مناسب و طولانی ­مدت ­تر را انتخاب نموده و با در نظر گرفتن پایه زمانی مشترک، داده ­هایی که در بعضی سال­ های آماری موجود نبود، بازسازی شد. سپس آمار و اطلاعات به سری­های آماری با طول دوره 10، 15، 20، 25، 30 و بالاتر از 30 ساله تقسیم شد. بعد از این کار با استفاده از نرم‌افزار Smada، در سری­ های آماری در نظر گرفته شده، اقدام به تعیین برازش توزیع ­های آماری نرمال، لوگ نرمال دو پارامتره، لوگ نرمال سه پارامتره، پیرسون نوع 3، لوگ پیرسون نوع 3 و گمبل شد و نیز سیلاب­ های با دوره بازگشت دو، سه، پنج، 10، 25، 50، 100 و 200 ساله محاسبه شد. به ­وسیله نرم‌افزارهای SPSS و Excel و از طریق روش RMSE (کمینه مربعات خطا)، بهترین توزیع­ های آماری برای همه ایستگاه ­های هیدرومتری در سری ­های آماری مختلف تعیین شد. با در نظر گرفتن خطای صفر درصد برای سیلاب­ های پیش­ بینی شده با استفاده از سری­ های با طول دوره آماری بلندمدت (بالاتر از 30 ساله) در دوره بازگشت­ های مورد نظر در این تحقیق (به صورت فرضی برای مقایسه سری های کوتاه ­مدت­ تر)، و مقایسه آن با سیلاب­ های پیش ­بینی شده با سری­ های با طول دوره آماری کوتاه مدت ­تر، خطای برآورد سیلاب برای همه ایستگاه ­های هیدرومتری حوزه­ آبخیز سفیدرود محاسبه شد. به ­طور کلی می­ توان گفت که با افزایش طول دوره آماری، دقت پیش ­بینی­ ها در بیشتر ایستگاه­ های هیدرومتری مختلف در حوزه ­آبخیز سفیدرود، افزایش می­ یابد و استفاده از آمار کوتاه ­مدت مخصوصاً برای پیش­ بینی سیلاب­ های با دوره بازگشت بالا، امکان خطاهای بالایی را به دنبال دارد.