اولویت‌بندی عوامل موثر بر وقوع زمین‌لغزش و پهنه‌بندی خطر آن با استفاده از ‏تئوری احتمالاتی دمپستر شفر، مطالعه موردی: حوضه ونک سمیرم، استان ‏اصفهان

Abstract

زمین­‌لغزش‌­ها از مهمترین رخدادهای طبیعی هستند و اتخاذ استراتژی کاهش خسارات و حفظ منابع طبیعی و انسانی در این رابطه ضروری می‌­باشد. اهداف این پژوهش، تشخیص عوامل موثر در زمین‌لغزش، پهنه‌­بندی و ارزیابی رخداد این پدیده با استفاده از تئوری دمپستر شفر و تکنیک GIS می‌­باشد. در این پژوهش، بر اساس تلفیق نقشه لغزش با نقشه‌های عوامل موثر مانند مقدار شیب، فاصله از جاده، تراکم آبراهه، ارتفاع، بارش، کاربری اراضی، فاصله از گسل، جهت شیب و لیتولوژی تحلیل خطر انجام می­‌گیرد. در نهایت احتمال رخداد زمین­‌لغزش­‌ها از خطر خیلی زیاد تا خطر خیلی کم طبقه‌­بندی شد. از کل مساحت منطقه (1870516)، 12.68 درصد از مساحت (237259) در رده خیلی زیاد، 12.78 درصد از مساحت (239045) در رده زیاد، 21.24 درصد از مساحت (397316) در رده متوسط، 29.33 درصد از مساحت (548649) در رده کم و 23.96 درصد از مساحت (448247) در رده خیلی کم قرار گرفته‌­اند. مدل با استفاده از یک سوم نقاط لغزشی، نسبت فراوانی (FR)، شاخص SCAI و منحنی ROC مورد ارزیابی و اعتبارسنجی قرار گرفت. نتایج نشان داد، نسبت فراوانی پیکسل­‌ها (FR) و شاخص سطح سلول هسته (SCAI) مبین صحت مناسب طبقه­‌بندی در پنج طبقه خطر می­‌باشد. همچنین، دقت نمودار ویژگی عملگر گیرنده (ROC) مدل دمپستر شفر با سطح زیر منحنی (AUC) 73 درصد، نماینده همبستگی بالا بین نقشه خطر تهیه شده و نقشه پراکنش زمین‌­لغزش و ارزیابی خوب مدل می‌باشد. نتایج این پژوهش به­‌عنوان اطلاعات پایه­‌ای برای مدیریت و برنامه­‌ریزی محیطی می­تواند مورد استفاده قرار گیرد.