کاربرد سامانه اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور در ارزیابی ‏کمی و کیفی فرسایش بادی، مطالعه موردی: ‏دشت شورجستان آباده

Abstract

<span dir="rtl">نظر به اینکه بخش وسیعی از کشور ما در مناطق خشک و نیمه خشک قرار داشته و هر ساله فرسایش بادی و وقوع طوفان‏های ماسه‏ای خسارات قابل توجهی بر منابع زیستی و اقتصادی کشور وارد می‏آورد، لزوم بررسی این پدیده و به‌ویژه به‌روز کردن شیوه‏ها و ابزار مطالعاتی و استفاده از فناوری‏های جدید به‌خوبی احساس می‏شود. همچنین عدم وجود و یا دشواری‏های دسترسی به اطلاعات مورد نیـاز مدل‏های فیزیکی و کمی، اســتفاده از مدل‏هـای کیفی در ارزیابی این پدیده را اجتناب‏ناپذیر می‏سازد. در چنین شرایطی، </span><span dir="rtl">طرح‌ریزی یک مدل اطلاعاتی</span><span dir="rtl">-</span><span dir="rtl">محاسباتی بر مبنای سامانه‌‏های اطلاعات </span>جغرافیایی (GIS) <span dir="rtl">و استفاده از سنجش از دور </span>(RS) <span dir="rtl">برای تهیه اطلاعات </span><span dir="rtl">میدانی </span><span dir="rtl">به ‌منظور بررسی فرسایش بادی ضروری به ‌نظر می‌رسد. از این رو، در این تحقیق مدل ارزیابی کیفی فرسایش بادی ا</span><span dir="rtl">ی</span><span dir="rtl">ریفر (IRIFR) <span dir="rtl">در قالب </span><span dir="rtl">سامانه اطلاعات جغرافیایی اجرا و از سنجش از دور برای تعیین پارامترهای مورد نیـاز اسـتفاده شد. هدف اصلی این پژوهش، استفاده از نتایج تحقیقات انجام شده و مرتبط، تدوین و ساماندهی روش‌‏ها و مدل‌های به‌کار رفته و ارائه شده در آن‌ها در جهت انجام مطالعات فرسایش بادی، و نیز تبیین چگونگی استفاده از سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی در ارزیابی کمی و کیفی فرسایش بادی (مدل اریفر) می‏باشد. از نتایج مهم پژوهش حاضر می‏توان تهیه و تدارک مدون برخی لایه‏های اطلاعاتی مورد نیاز مدل، حذف نقشه اولیه واحدهای همگن کاری در تعداد قابل توجهی از عوامل، کاهش اثر قضاوت کارشناسی و در نهایت قابلیت تکرار دوره‏ای مدل را نام برد. بدین ترتیب علاوه بر سازماندهی و سرعت بیش‌تر مطالعات و کاهش حجم و هزینه عملیات میدانی، مکان‏های با حساسیت بالا در دوره‏های زمانی مورد نظر شناسایی شده و در نهایت، با تلفیق مناسب اطلاعات دقت ارزیابی ارتقا می‌‏یابد.</span></span>