برآورد کارکرد مخلوط کنجد- لوبیا چشم بلبلی با استفاده از شاخص های رقابت

Abstract

در اکوسیستم­های طبیعی، جوامع گیاهی متشکل از گونه­های گیاهی با خصوصیات متفاوت، زیست توده بیشتری را نسبت به جوامع با تنوع کمتر، تولید می­کنند. تصور می­شود که این افزایش تولید در زیست توده گیاهی، به دلیل استفاده بهتر از منابعی همچون مواد غذایی و آب ­باشد. همچنین قابل ذکر است که عملکرد در کشت مخلوط، به الگوهای کاشت گونه­های مخلوط در برهمکنش با شرایط رشد بستگی دارد. در همین راستا، به منظور بررسی رفتار رقابتی و سودمندی کشت مخلوط کنجد-لوبیا چشم بلبلی، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه پژوهشی در شهرستان فسا در سال 1393انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل 5 سیستم کاشت عبارت از کشت خالص کنجد، کشت خالص لوبیا چشم بلبلی، کشت مخلوط 50:50، کشت مخلوط 25:75 و کشت مخلوط 75:25 کنجد-لوبیا چشم بلبلی بود. نتایج آزمایش حاکی از مقادیر بالاتر شاخص­های LER و AYL برای مخلوط 50:50 کنجد-لوبیا چشم بلبلی بود که این امر نشان دهنده مزیت این مخلوط در استفاده از منابع محیطی در مقایسه با دیگر نسبت­های کاشت است. مقادیر جزیی شاخص­های A،CR و AYL برای کنجد بالاتر از لوبیا چشم بلبلی بود که این امر حکایت از قدرت رقابت بالاتر کنجد در مخلوط داشت. به طور کلی، نتایج ارزیابی شاخص­های سودمندی و رقابت حاکی از برتری کشت مخلوط 50:50 کنجد-لوبیا چشم بلبلی بر کشت خالص بود. بنابراین، با توجه به نتایج به نظر می‌رسد که نسبت کاشت 50:50 کنجد-لوبیا چشم بلبلی به واسطه کارایی بالا در استفاده از منابع، می‌تواند افزایش بهره‌وری تولید را در راستای کشاورزی پایدار به دنبال داشته باشد.