تاثیر آرایش‌ کاشت بر کارایی استفاده از تشعشع در چند رقم آفتابگردان

Abstract

به منظور بررسی تاثیر آرایش کاشت بر کارایی تشعشع و تجمع ماده خشک در آفتابگردان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال زراعی 91-92 انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل سه سطح آرایش کاشت 5/27×45، 5/20×60، 5/16×75 سانتی­متر و سه رقم آفتابگردان (آرماویرسکی، آذرگل و پروگرس) با تراکم 8 بوته در متر مربع بود. صفات اندازه­گیری شده شامل میزان اخذ نور، شاخص برداشت و کارایی اخذ نور بود. نتایج پژوهش نشان داد که اثر آرایش کاشت بر تشعشع فعال فتوسنتزی جذب شده در پایین کانوپی، 58 روز پس از کاشت معنی­دار بود و در وسط کانوپی در 58 و 71 روز پس از کاشت اثر متقابل آرایش کاشت و رقم معنی­دار شد. بیشترین میزان کارایی جذب نور نیز در 84 و 114 روز در پس از کاشت در رقم آذرگل مشاهده شد. این در حالی ­بود که شاخص سطح برگ در رقم آذرگل کمتر از سایر ارقام بود. با توجه به این که شاخص سطح برگ رابطه عکس با کارایی اخذ تشعشع دارد، بنابراین به نظر می­رسد که کاهش شاخص برگ از دلایل افزایش کارایی اخذ نور در رقم آذرگل باشد. همچنین، دامنه کارایی مصرف نور بین 21/0 تا 3/0 بود.