کودکان چگونه با هم خواندن را در کتابخانه تجربه می‌کنند؟ مطالعه موردی حلقه مطالعاتی کودکان خانه کتابدار کودک و نوجوان و ترویج خواندن

Abstract

زمینه: کتاب خواندن، لذت ارضای حس کنجکاوی و کشف ناشناخته‌ها، یادگیری مستمر و غیررسمی، و تجربه آنچه ممکن است در دنیای واقعی قابل انجام نباشد را برای کودکان فراهم می‌کند. کتابخانه با فراهم کردن منابع مناسب می‌تواند این لذت را به کودکان هدیه دهد و همچنین با ایجاد فرصتی برای با هم بودن کودکان در خواندن، لذت و تجربه شکل دادن ارتباطات اجتماعی را فراهم کند. هدف: بررسی نقش حلقة مطالعاتی کودکان خانه کتابدار کودک و نوجوان در ایجاد فضایی برای خواندن گروهی میان کودکان است؛ بررسی چگونگی اجرای خواندن خلّاق کودک‌محور در حلقه مطالعاتی؛ نقش حلقه مطالعاتی در ایجاد مهارت‌های زندگی میان اعضا؛ نقش حلقه مطالعاتی در ایجاد مهارت‌ تفکر انتقادی میان اعضا؛ و نقش حلقه مطالعاتی در کشف و درک نیازهای اطلاعاتی کودکان هدف این پژوهش بود. روش: رویکرد این پژوهش کیفی و روش انجام آن مطالعه موردی است. در این پژوهش، حلقه مطالعاتی (از برنامه‌های جانبی خانه کتابدار) انتخاب، و جنبه‌های گوناگون آن در یک پژوهش اکتشافی بررسی شد. داده‌ها براساس مصاحبه گروهی و مشاهده گردآوری، و در مرحله بعد سازماندهی و تفسیر شدند. یافته‌ها: حلقه مطالعاتی با اجرای برنامه‌های متنوع کتابخوانی، بلندخوانی، بحث و گفتگو، بازی، ساخت کاردستی، اجرای نمایش و دیگر فعالیت‌ها، خواندن را به امری دلپذیر و جمعی برای کودکان تبدیل می‌کند. در حلقه مطالعاتی، خواندن، خلّاق و کودک‌محور است. کودک یک شنونده منفعل نیست و خود نقشی فعال در اجرای خواندن دارد. نتایج: کودکان با مشارکت در برنامه‌های حلقه مطالعاتی مهارت‌های زندگی اجتماعی را در خود ایجاد، و تقویت می‌کنند. آنها با بحث و نقد‌هایی که پس از خواندن کتاب یا در حین آن با یکدیگر و یا با مربی خود دارند، قدرت استدلال و تفکر انتقادی را در خود پرورش می‌دهند. فضای بدون قوانین محیط‌های آموزشی، این امکان را برای کودکان فراهم می‌کند تا سؤالات خود را آزادانه و بدون ترس در میان همسالان و مربی مطرح نمایند و با مشارکت اعضای حلقه و مربی پاسخی برای پرسش خود بیابند. کاربردهای احتمالی: تولیدکنندگان محتوا (دیجیتالی، چاپی، و دیداری-شنیداری) می‌توانند به بسیاری از نیازهای اطلاعاتی کودکان که از طریق بحث‌ها و گفتگوهای میان اعضای حلقه مطرح می‌شود، آگاه شده، جهت تولید منابع مناسب استفاده نمایند. ارزش/اصالت: این پژوهش به دلیل مکتوب کردن تجربه حلقه مطالعاتی و خواندن در فرایندی اجتماعی، در قالبی که برای سایر پژوهشگران قابل استفاده باشد، ارزش دارد و شروعی برای سایر کارهای پژوهشی است.