ارزیابی پیشرفت ژنتیکی صفات رشد در بز کرکی رایینی

Abstract

برای ارزیابی پیشرفت ژنتیکی صفات رشد از اطلاعات شجره 12140 رأس بز کرکی رایینی مربوط به سال‌های 1369 تا 1389 در مرکز پرورش و اصلاح نژاد بز کرکی رایینی استفاده شد. صفات مورد بررسی شامل وزن تولد، شیرگیری، شش ماهگی، نه ماهگی و یک‌سالگی بود. مؤلفه‌های واریانس و پارامتر‌های ژنتیکی صفات با روش حداکثر درستنمایی محدود شده و شش مدل حیوانی مختلف با استفاده از نرم افزار Wombat برآورد شد. وراثت-پذیری مستقیم صفات وزن تولد، شیرگیری، شش ماهگی، نه ماهگی و یک‌سالگی به ترتیب 24/0، 29/0، 33/0، 35/0 و 37/0 بود. ارزش اصلاحی دام‌ها برای هر صفت، با استفاده از بهترین مدل دام تک صفتی برآورد گردید. روند فنوتیپی، ژنتیکی و محیطی صفات به ترتیب از طریق تابعیت میانگین فنوتیپی، میانگین ارزش اصلاحی و تفاوت ارزش اصلاحی از ارزش فنوتیپی بر سال تولد برآورد شد. روند ژنتیکی صفات وزن تولد، شیرگیری، شش ماهگی، نه ماهگی و یک‌سالگی به ترتیب 71/16، 83/85، 16/105، 67/123 و 53/122 گرم در سال محاسبه شد (01/0>p). میزان پیشرفت ژنتیکی صفات وزن تولد، شیرگیری، شش ماهگی، نه ماهگی و یک‌سالگی به ترتیب 483/0، 561/0، 767/1، 647/1 و 465/1 کیلو‌گرم برآورد شد. با توجه به روند‌های ژنتیکی مثبت برآورد شده برای صفات رشد در بز‌های رایینی، به نظر می‌رسد برنامه انتخاب دام‌ها بر مبنای ارزش اصلاحی در این نژاد منجر به پیشرفت ژنتیکی قابل مناسبی شده و باید این راهکار ادامه یابد.