بررسی وزن شعر عروضی فارسی بر اساس نظریة تکرار

Abstract

در این پژوهش به بررسی وزن شعر عروضی فارسی بر‌مبنای نظریۀ تکرار می‌پردازیم. نظریۀ تکرار، نظریه‌ای در حوزۀ وزن‌شناسی زایشی است که توسط فب و هله (2008) معرفی شده است. هدف از این پژوهش، تعیین شبکه‌های وزنی اوزان عروضی فارسی، طبقه‌بندی ارکان بر‌اساس شبکه‌های وزنی منتج از آن و تعیین هسته‌های وزنی بوده‌ است. ما بررسی را بر روی سی وزن از اوزان پرکاربرد فارسی انجام دادیم. واحدهای وزنی، پایه‌ها، ارکان و هسته‌های وزنی، از مقوله‌های مورد بررسی بودند. نتایج نهایی نشان داد که دو قاعدۀ وزنی مختلف برای تعیین شبکه‌های وزنی اوزان عروضی فارسی وجود دارد. این قواعد ضمن تعیین شبکه‌های وزنی، اوزان سالم و لنگ را هم مجزا می‌کنند. همچنین با به‌کار‌گیری این قواعد، می‌توان اوزان را در چهار گروه کلی رکن-کامل، رکن-شکستة آغازی، رکن-شکستة پایانی و رکن-شکستة دوسویه تقسیم‌بندی کرد. اعمال قواعد و تعیین شبکه‌های وزنی، رویکرد نوینی را در تقطیع اوزان فارسی به ارکان‌شان نیز به دست داد.