تأثیر غلظت‌های مختلف گلیسرول و لسیتین بر ویژگی‌های اسپرم گاو نر هلشتاین ایرانی در شرایط انجمـاد و یـخ‌گشـایی پیاپی

Abstract

به‌منظور حفاظت اسپرم و کاهش صدمات ناشی از انجماد، ترکیباتی نظیر لسیتین سویا در انجماد اسپرم گونه‌های مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. انجماد پیاپی اسپرم در دام‌ها کمتر مورد توجه بوده است که در صورت نیاز برای اسپرم نژادهای کمیاب، این فرایند می‌تواند ارزشمند باشد. به منظور بررسی تاثیر لسیتین و گلیسرول بر کیفت اسپرم در انجماد و یخ‌گشایی پیاپی، نمونه‌های منجمد اسپرم گاو پس از یخ‌گشایی و حذف رقیق‌کننده‌ی قبلی، با رقیق کننده جدید بر پایه بافر تریس و با غلظت‌های مختلف گلیسرول (3، 5 و 7 درصد) و لسیتین سویا (1 و 2 درصد) دوباره منجمد شدند. پس از دو هفته نمونه‌های اسپرم‌ یخ‌گشایی شده و ویژگی‌های اسپرم بلافاصله پس از یخ‌گشایی و تا دو ساعت پس از نگهداری در دمای 40 درجه سانتی‌گراد ارزیابی شد.<br /> نتایج نشان داد که تیمارهای حاوی 5 درصد گلیسرول و یک درصد لسیتین (G5L1) و 3 درصد گلیسرول و 2 درصد لسیتین (G3L2) به ترتیب دارای بیشترین و کمترین درصد جنبایی، زنده‌مانی و یکپارچگی غشا اسپرم بلافاصله بعد از یخ‌گشایی و یک ساعت بعد از نگهداری در دمای 40 درجه سانتی‌گراد بودند. درصد اسپرم‌های جنبا و زنده در تیمار G5L1 پس از 2 ساعت نگهداری در دمای 40 درجه سانتی‌گراد به طور معنی‌داری (P<0.05) بیشتر از شاهد بود اما از لحاظ یکپارچگی غشا اسپرم با شاهد تفاوت معنی‌داری نداشت (P>0.05).<br /> به‌طورکلی نتایج پژوهش حاضر نشان داد که استفاده از 5 درصد گلیسرول و 1 درصد لسیتین می‌تواند باعث بهبود ویژگی‌های اسپرم در انجماد و یخ‌گشایی پیاپی شود .