پایداری سکونتگاه­های روستایی شهرستان تکاب

Abstract

تحقیق حاضر، با هدف تمهید زمینه برنامه‌ریزی توسعه پایدار روستایی، به شناسایی سطح پایداری روستاهای شهرستان تکاب در استان آذربایجان غربی می‌پردازد. در این راستا، از 44 شاخص محیطی، اجتماعی و اقتصادی استفاده می‌شود. حجم نمونه 69 روستاست که در طبقات طبیعی- جمعیتی توزیع می‌شوند. گردآوری داده‌ها از طریق مراجعه به 629 مطلع محلی صورت می­گیرد. با روش تحلیل عاملی و تقلیل شاخص­ها به هجده مؤلفه، نمرات عاملیبه­دست آمده به­جای شاخص­های اولیه وارد مدل موریس می‌شود و بدین ترتیب، سطح پایداری روستاها به­دست‌ می­آید. نتایج پژوهش نشان­دهنده ناپایداری حدود 5/88 درصد روستاهای مورد بررسی است. از نظر پایداری، بین روستاهای کوهستانی و سایر روستاها تفاوت معنی­دار دیده می‌شود؛ و همچنین، پایداری روستاها با میزان جمعیت و فاصله آنها از مرکز شهرستان رابطه معنی‌دار دارد. از این­رو، پیشنهادهای پژوهش مواردی چون بهره‌برداری پایدار منابع، توانمندسازی مردم و ایجاد تشکل­های محلی، تنوع‌بخشی به معیشت، اولویت‌دهی به روستاهای کوهستانی، و بازنگری در سیاست­های جمعیتی و خدمات‌رسانی را دربرمی­گیرد.