بررسی تعیین‌کننده‌های قیمتی و غیرقیمتی بهره‌وری کل عوامل بخش کشاورزی ایران

Abstract

هدف پژوهش حاضر بررسی تعیین‌کننده‌های غیرقیمتی مبنایی و عوامل قیمتی مؤثر بر بهره‌وری کل عوامل بخش کشاورزی ایران طی دوره 1347-1386 به روش حداقل مربعات معمولی است. از این‌رو، با استفاده از تخمین تابع تولید کاب- داگلاس، شاخص بهره‌وری کل عوامل بخش کشاورزی محاسبه می‌شود. یافته‌ها بیانگر آن است که تعیین‌کننده‌های غیرقیمتی مبنایی، به‌جز شاخص کارآیی اقتصادی، دارای همبستگی مثبت و معنی‌دار با بهره‌وری کل عوامل بخش کشاورزی است؛ اما اثر نرخ تورم و متغیر مجازی خشکسالی بر بهره‌وری کل عوامل کشاورزی منفی و معنی‌دار، و اثر سیاست‌های ارزی بر بهره‌وری یادشده مثبت و به لحاظ آماری بی‌معنی است. بنابراین، به نظر می‌رسد که سیاست‌های کلان اقتصادی از مجرای تغییر عوامل قیمتی همپای عوامل غیرقیمتی مبنایی بر رشد بهره‌وری کل عوامل کشاورزی تأثیرگذار باشند.