بررسی اثر چند روش‏ فیزیکی و زراعی بر جمعیت کنه (Rhizoglyphus robini) و عملکرد کلاله زعفران (.<i>Crocus sativus</i> L)

Abstract

در این آزمایش، تأثیر آفتاب‏دهی با پلاستیک شفاف، زمان کاشت و اولین آبیاری پس از کاشت بر جمعیت کنه (<em>Rhizoglyphus</em> <em>robini</em>) و عملکرد کلاله زعفران به‌صورت کرت‏های خردشده و در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی در سه تکرار طی سال‏های 1390 تا 1394 در شهرستان گناباد مورد ارزیابی قرار گرفت. فاکتور‏های اصلی شامل آفتاب‏دهی و عدم آفتاب‏دهی خاک قبل از کاشت بودند که در کرت‏های اصلی قرار گرفتند. هفت روش مدیریت زراعی شامل 1- کاشت زعفران در شهریور ماه بدون آبیاری پس از کاشت، 2- کاشت زعفران در شهریور ماه همراه با آبیاری بلافاصله پس از کاشت، 3- کاشت زعفران در خرداد ماه سال بعد بدون آبیاری پس از کاشت، 4- کاشت زعفران در خرداد ماه سال بعد همراه با آبیاری بلافاصله پس از کاشت، 5- کاشت زعفران در خرداد ماه سال بعد و آبیاری آن در مرداد ماه، 6- کاشت زعفران در شهریور ماه سال بعد بدون آبیاری پس از کاشت و 7- کاشت زعفران در شهریور ماه سال بعد همراه با آبیاری بلافاصله پس از کاشت در کرت‏های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد آفتاب‏دهی به‌طورکلی و فارغ از بسته مدیریت اعمال ‌شده باعث کاهش جمعیت کنه و افزایش عملکرد کلاله زعفران شد. روش زراعی 4 یعنی آبیاری بلافاصله پس از کاشت زعفران در خرداد موجب شد جمعیت کنه افزایش یابد و در نتیجه باعث کاهش عملکرد کلاله زعفران شد. درحالی‌که روش 2 (کاشت در شهریور و آبیاری آن بلافاصله بعد از کاشت) جمعیت کنه را کاهش و عملکرد را افزایش داد. عملکرد زعفران در تاریخ کشت‌های خرداد (روش‏های 3، 4 و 5) نسبت به شهریور (روش‏های 1، 2، 6 و 7) بیشتر بود. کمترین جمعیت کنه و بیشترین عملکرد زعفران به تیمار آفتاب‏دهی و روش زراعی 3 (کاشت زعفران در خرداد سال بعد و بدون آبیاری بعد از کاشت) تعلق گرفت به‌طوری‌که در این تیمار نسبت به بدترین تیمار (بدون آفتاب‏دهی، روش 1)، جمعیت کنه را 94 درصد کاهش و در نتیجه عملکرد زعفران را 53/348 درصد افزایش داد.