بررسی برخی پاسخ‌های فیزیولوژیک سه توده بومی زعفران (.<i>Crocus sativus</i> L) ایران به تنش شوری

Abstract

به‌منظور بررسی اثر تنش شوری بر برخی رفتارهای فیزیولوژیکی گیاه زعفران، سه توده بومی جمع‌آوری‌شده از شهرستان‌های گناباد، فردوس و تربت‌حیدریه تحت اثر شوری آب آبیاری با مقادیر هدایت‌ الکتریکی5/0، 3، 6، 9 و 12 دسی زیمنس بر متر طی دو سال آزمایشی در زیر یک محافظ باران و در گلدان در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات شوری یزد انجام شد که سه سطح توده بومی و پنج سطح شوری در آن‌ها به‌صورت فاکتوریل توزیع شدند. پس از سبز شدن یکنواخت بنه‌ها، به‌تدریج و با فواصل زمانی هفتگی، آب‌شور با هدایت الکتریکی موردنظر برای آبیاری هر گلدان اضافه شد و کسر آبشویی 30 درصد برای کنترل شوری خاک اعمال گردید. نتایج نشان‌‌ داد که با افزایش میزان شوری، محتوی نسبی آب 26/6 درصد، وزن خشک اندام‌ هوایی 80/19 درصد، تعداد کل برگ 042/17 درصد، وزن خشک بنه 42/49 درصد، غلظت قندهای احیاکننده در بنه و برگ 36/43 و 72/23 درصد کاهش و میزان نشت یونی غشاء سلولی در بنه و برگ 34 و 27 درصد، غلظت یون سدیم 70 درصد، نسبت سدیم به پتاسیم 66/66 درصد و غلظت پرولین در برگ 88/2 برابر نسبت به شاهد افزایش یافت، که در اکثر موارد این نوسانات با اعمال تنش 3 دسی زیمنس بر متر آب آبیاری مشاهده می‌گردد. نتایج همچنین نشان‌ داد که توده بومی گناباد ازنظر صفات رشدی مثل تعداد کل برگ، وزن خشک اندام هوایی و تعداد کل بنه نسبت به دو توده دیگر برتری دارد اما ازنظر مقدار کلروفیل b، مجموع کلروفیل a و b، توده بومی فردوس از برتری نسبی برخوردار است.