اثرات کشت زعفران در پایداری اقتصادی روستاهای دهستان در بقاضی شهرستان نیشابور

Abstract

پایداری کشاورزی امروزه بی‌شک یکی از مهم‌ترین بخش‌های توسعه پایدار است. اتکای اصلی درآمد ساکنین روستا‌های استان خراسان رضوی به محصولات کشاورزی و باغی به‌ویژه زعفران می‌باشد. در این راستا گل‌های فیروزه فام این گیاه پهنه اراضی شهرستان نیشابور را نیز در برگرفته و در این شهرستان با استقبال زیاد کشاورزان مواجه شده است. در این مطالعه به بررسی کشت زعفران در ایجاد پایداری اقتصادی روستا‌های دهستان دربقاضی در بخش مرکزی شهرستان نیشابور پرداخته شده است. روش انجام این پژوهش، مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای، اسنادی و میدانی و تحلیلی - توصیفی است. در همین چارچوب برای تعیین پایداری اقتصادی روستا‌ها، از مدل موریس دیویس استفاده شده است. این مدل شامل سه ماتریس می‌باشد که برای شاخص‌های اقتصادی به‌طور جداگانه محاسبه و تحلیل می‌شود. جامعه آماری روستا‌های بالای صد خانوار در دهستان دربقاضی می‌باشد، همچنین حجم نمونه مورد مطالعه براساس فرمول کوکران 308 خانوار است . نتایج حاصل از مدل موریس دیویس نشان داد، از بین ده روستای مورد مطالعه، روستا‌های بحرودی، جیلو، خوجان و نوروزآباد از پایداری کم، روستای روح‌آباد، حقیه، شادمیانه، کاریزک و همچنین روستا‌های باغ جعفرآباد و کاریز صباح از پایداری متوسطی برخوردار هستند. در راستای نتایج این پژوهش پیشنهادی مبتنی بر حفظ اشتغال در منطقه و حمایت از زعفرانکاران منطقه برای ترغیب کشت زعفران و پایداری روستا‌های مورد مطالعه ذکر شده است.