تأثیر مقادیر مختلف تراکم و وزن بنه مادری بر عملکرد بنه و گل زعفران (.<i>Crocus sativus</i> L) در شرایط اقلیمی مشهد

Abstract

به‌منظور بررسی اثر تراکم و وزن بنه مادری بر ویژگی‌های زراعی و رفتار بنه‌های دختری زعفران آزمایشی طی سال‌های 93-1389 به‌صورت اسپلیت پلات در زمان در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با 12 تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی به اجرا درآمد. عامل‌های مورد بررسی در آزمایش شامل سه سطح تراکم بنه (40،،80 و 160 بنه در مترمربع) و چهار سطح وزن اولیه بنه‌های مادری شامل (3 ≥، 6-3، 9-6 و 12-9 گرم) بودند که به‌صورت فاکتوریل در کرت‌های اصلی و عامل زمان در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که اثر تراکم، وزن بنه مادری و سال بر وزن بنه‌های دختری، معنی‌دار بود. اما اثر متقابل تراکم × وزن بنه مادری و همچنین اثر متقابل تراکم × وزن بنه مادری × سال برای اکثر صفات اندازه‌گیری شده معنی‌دار نبود. نتایج مقایسه میانگین اثر تراکم × وزن بنه مادی بر تعداد بنه‌های دختری نشان داد که در بین تیمارهای مورد آزمایش استفاده از بنه‌های مادری 12-9 گرم با تراکم 160 بنه در مترمربع بیشترین تولید تعداد کل بنه‌های دختری (771 در مترمربع) در واحد سطح را به همراه داشت. بنه‌های مادری با وزن بالاتر، تعداد بنه‌های دختری بیشتری در گروه‌های وزنی مختلف تولید نموده‌اند. همچنین نتایج نشان داد که بنه‌های مادری در گروه‌های وزنی کمتر قادر به تولید بنه‌های دختری با وزن بیشتر از وزن بنه مادری اولیه بودند. با افزایش تراکم و وزن بنه مادری تعداد گل، وزن گل و عملکرد کلاله خشک به‌طور معنی‌داری افزایش یافت، به‌طوری‌که بیشترین وزن خشک کلاله زعفران در واحد سطح (65/0 گرم بر مترمربع) از بنه‌های مادری با وزن 12-9 گرم به دست آمد.