تأثیر وزن بنه مادری و سطوح مختلف کود گاوی بر عملکرد بنه و گل زعفران (.<i>Crocus sativus</i> L)

Abstract

به‌منظور مقایسه وزن‌های مختلف بنه مادری کشت شده و تعیین سطوح مناسب کود گاوی بر عملکرد گیاه زعفران (<em>Crocus sativus</em> L.)، آزمایشی طی 2 سال زراعی 1391-1390 و 1392-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 سطح وزن بنه مادری (شامل گروه‌های وزنی 3 – 1/1، 5 – 1/3، 7 – 1/5 و 9- 1/7 گرم) و 4 سطح کود گاوی (0، 20، 40 و 60 تن در هکتار) و در 3 تکرار اجرا گردید. نتایج تجزیه واریانس شاخص‌های عملکرد بنه زعفران نشان داد که این شاخص‌ها به‌طور معنی‌داری تحت تاثیر وزن بنه مادری و کود گاوی قرار گرفت. همچنین اثر متقابل وزن بنه مادری در سطوح مختلف کود گاوی نیز بر شاخص‌های ذکر شده معنیدار بود. در بین تیمارهای آزمایش، استفاده از بنه مادری با گروه وزنی 9-1/7 گرم با میزان مصرف 60 تن در هکتار کود گاوی، بیشترین تعداد کل بنه در واحد سطح (510 بنه در متر مربع) و بیشترین عملکرد بنه (1044 گرم در متر مربع) را نشان داد. به‌نظر می‌رسد بنه‌های با وزن بیشتر در سال اول کشت، تعداد بنه‌های بیشتری (در هر 4 گروه وزنی) تولید کرده اما بنه‌های با وزن کمتر توانایی تولید بنه‌های با وزن بیشتر از وزن بنه مادری، بیشتری دارند. شاخص‌های عملکرد گل زعفران در سال اول نشان داد که با افزایش وزن بنه‌های کشت شده، عملکرد گل در سال اول کشت افزایش ‌یافت. نتایج تجزیه واریانس تعداد گل و عملکرد تر و خشک گل و کلاله زعفران در سال دوم حاکی از پاسخ معنی‌دار این شاخص‌ها در واکنش به وزن بنه مادری، کود گاوی و اثر متقابل وزن بنه مادری در سطوح مختلف مصرف کود گاوی بود، به‌طوریکه با افزایش وزن بنه مادری و افزایش سطوح مصرف کود گاوی مقادیر این شاخص‌ها افزایش یافت. به نظر می‌رسد تولید بنه‌های با وزن بیشتر در سال اول کشت زعفران و بهدنبال آن افزایش عملکرد گل، نیازمند بنه‌های مادری درشت و مصرف کود گاوی در سطوح بیشتر باشد.