تهدیدهای امنیتی مانعی در تحقق توسعه پایدار مناطق مرزی نمونه‌پژوهی: جنوب شرق کشور

Abstract

امنیت، مهم­ترین رکن بقا و حیات کشورها و ملت‌ها به‌شمار می‌رود و بیشترین دغدغه و دلمشغولی دولت‌ها نیز تأمین امنیت برای ملت‌های خود است. بدون وجود امنیت (حتی امنیت نسبی) نمی‌توان به رفاه عمومی و رشد و توسعة کشورها و ملت‌ها اندیشید. کشور ایران به‌دلیل ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد جغرافیایی (ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی)، تاریخی، دینی، سیاسی و اقتصادی خود، ازجملة کشورهایی است که در طول تاریخ در کانون توجه و مداخلات قدرت­ها قرار داشته است. در‌این‌میان، منطقه مرزی جنوب شرق کشور ازجمله فضاهای جغرافیایی است که به‌صورت‌های مختلف تحت تأثیر تهدیدهای امنیتی قرار گرفته و این موضوع چه به‌عنوان یک عامل اولیه و چه به‌‎عنوان عامل ثانویه بر امنیت و ناامنی این بخش از کشور تأثیرگذار بوده است. براین‌مبنا مقاله حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی و بر پایه یافته­های کتابخانه­ای به‌دنبال پاسخ به این سؤال است که مؤلفه‌های تهدید­زای امنیتی در منطقه مرزی جنوب شرقی کشور کدامند و چه تأثیراتی در آن منطقه برجای گذاشته است؟ جهت پاسخ­ به این سؤال، ده شاخص مرتبط درنظر گرفته شده است. نتایج، نشان‌دهنده آن است که تهدیدهای امنیتی در منطقه جنوب کشور مانعی در تحقق توسعه پایدار آن به‌شمار می­­رود. براین‌اساس، به‌صورت کلی می‌توان گفت شناخت این تهدیدها می‌تواند برای کاهش و مدیریت ناامنی­های موجود در منطقه مرزی جنوب شرق کشور، کارایی لازم را داشته باشد.