محله، مسکن و خشونت: مطالعه‏ ی موردی مناطق حاشیه‌ای و غیر حاشیه‌ای شهر کرمانشاه

Abstract

مناطق حاشیه‌ای شهرها مستعد پرورش انواع انحرافات اجتماعی از جمله رفتارهای خشونت‌آمیزند که به اعتقاد جامعه‌شناسان، فضای محله و خصوصیات مسکن ازجمله عوامل مهم مؤثر بر آن است. در این مطالعه که به روش پیمایشی انجام ‌شده است، چهار منطقه در شهر کرمانشاه شامل دو منطقه‌ی حاشیه‌ای به نام‌های جعفرآباد و دولت‌آباد و دو منطقه‌ی غیرحاشیه‌ای به نام مسکن و الهیه از نظر شاخص‌های محله، مسکن و سایر متغیرها مورد مقایسه قرار گرفته‌اند. جامعه‌ی آماری پژوهش را جوانان 15 تا 29 ساله ساکن در این چهار ناحیه تشکیل می‌دهند که از میان آنان 400 نفر به روش تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب‌ شده‌اند. بر اساس نتایج پژوهش، وضعیت مالکیت مسکن و تراکم تعداد افراد در مسکن بر میزان خشونت مؤثرند. سایر عوامل مؤثر بر میزان خشونت عبارتند از: تجربه‌ی خشونت والدین در کودکی، مصرف دخانیات، رواج خشونت در محله و میزان مذهبی بودن. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که عوامل فرهنگی و اجتماعی بیش از متغیرهای اقتصادی (درآمد) و بوم‌شناختی (کیفیت مسکن) بر رفتارهای خشونت‌آمیز تأثیر دارند.