نقش روستا شهرها در تعادل بخشی ناحیه‌ای مورد مطالعه: شهر وحیدیه در شهرستان شهریار

Abstract

تمرکز شهری در جوامع در حال توسعه سبب بروز مشکلات متعددی در درون شهرهای بزرگ گردیده است، از آن جمله می توان به تراکم جمعیت، مهاجرت، کمبود مسکن، بیکاری و تخریب محیط زیست و غیره ... اشاره کرد. در نتیجه تحلیل گران مسائل شهری و منطقه ای، توجه خود را به توسعه شهرهای کوچک و متوسط به عنوان یک راه حل ضروری برای مقابله با عدم توازن ناشی از توسعه نخست شهرها معطوف کرده­اند. در تحقیق حاضر فرآیند شهر شدن وحیدیه و ناحیه شهریار به عنوان نمونه ای از شهرها و شهرستانهای استان تهران در دو دوره قبل و بعد از شهر شدن مورد ارزیابی، تحلیل و سنجش قرار گرفته است. متغیرهای مورد بررسی جمعیت، اشتغال، امکانات آموزشی- فرهنگی، بهداشتی - درمانی، سیاسی- اداری، مخابرات - ارتباطات، بازرگانی و خدمات بوده است. تجزیه و تحلیل داده­های حاصل از یافته های پژوهش از طریق مدل های آماری: ضریب آنتروپی، ضریب کشش پذیری، شاخص توسعه یافتگی موریس و مدل تحلیل تغییرات سهمی - بخشی مورد ارزیابی و سنجش قرار گرفت. نتایج بدست آمده از مدلهای آماری نشان می دهد که فرایند تبدیل شهر شدن وحیدیه تاثیر مطلوبی در توزیع متعادل جمعیت و استقرار سکونتگاهها در سطح ناحیه؛ تثبیت جمعیت؛ برخورداری روستاهای منظومه، رشد بخش کشاورزی عملکرد موفقی نداشته است. اگر چه در مقطعی رشد بخش صنعت در شهرستان شهریار و شهر تهران تاثیر مثبتی بر افزایش جمعیت به دلیل هزینه پایین سکونت برای افرادی که غالباٌ کارگر خدماتی و صنعتی بوده­اند داشته است. نهایتاٌ نتیجه کلی حاصل از تحقیق نشان می دهد که تبدیل شدن شهر وحیدیه درروند توسعه روستاهای پیرامونی نقش موثری ایفا نکرده است.