تأثیر آللوپاتیک عصاره کاکوتی ( Ziziphora clinopodioides Lam) بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه ارقام گندم

Abstract

به‌منظور بررسی تأثیر آللوپاتیک عصاره آبی برگ کاکوتی بر ویژگی‌های جوانه‌زنی و رشد گیاهچه ارقام گندم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تحقیقات بذر مجتمع آموزش عالی شیروان در سال 1393 انجام شد. عامل اول ارقام گندم پیشتاز، پیشگام، سایونز و عامل دوم غلظت‌های عصاره آبی برگ کاکوتی در 5 سطح شامل صفر (آب مقطر)، 5/1، 3، 6، 10 درصد بود. نتایج نشان داد که بین ارقام و غلظت‌های مختلف عصاره برای تمامی صفات مورد مطالعه اختلاف معنی‌دار وجود داشت. اثر متقابل رقم و غلظت عصاره بر تمامی صفات به‌جز حداکثر درصد جوانه‌زنی معنی‌دار شد. حداکثر درصد جوانه‌زنی به رقم پیشتاز با میانگین 27/96 درصد و به تیمار شاهد با 67/97 درصد اختصاص داشت. برای سایر صفات، مقایسه میانگین ارقام در هر سطح غلظت عصاره نشان داد که در بیشتر غلظت‌ها رقم پیشتاز از برتری نسبتا محسوسی نسبت به دو رقم دیگر برخوردار بود. تجزیه رگرسیون نشان داد که مقادیر درصد و سرعت جوانه‌زنی، وزن خشک گیاهچه، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه در تمامی ارقام با افزایش غلظت عصاره به‌طور خطی کاهش یافت. در هر سه رقم زمان تا شروع و پایان جوانه‌زنی تحت تأثیر عصاره افزایش معنی‌داری پیدا نمود. نتایج نشان داد که برگ کاکوتی حاوی ترکیبات بازدارنده جوانه‌زنی و رشد گیاهچه گندم است که بایستی در برنامه‌ریزی تناوب زراعی منطقه مورد توجه قرار گیرد.