اثر هیدروپرایمینگ بذر در بهبود جوانه‌زنی و رشد گیاهچه سرخارگل (Echinacea purpurea ) تحت تنش شوری

Abstract

پرایمینگ بذر تکنیکی است که به واسطه آن بذور پیش از قرار گرفتن در بستر کشت آمادگی جوانه­زنی را به دست می­آورند. در این مطالعه اثر هیدروپرایمینگ بر جوانه­زنی و رشد گیاهچه سرخارگل در شرایط تنش شوری مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل پرایمینگ با آب مقطر در چهار سطح (بدون پرایم، 10، 20 و 30 ساعت) و شوری در پنج سطح (شاهد، 3، 6، 9 و 12 دسی­زیمنس­بر­متر نمک طبیعی دریاچه قم) بود. تجزیه واریانس داده­های حاصل نشان داد که اثر متقابل پرایمینگ و تنش شوری بر درصد و سرعت جوانه­زنی، طول ساقه­چه و ریشه­چه، وزن خشک ساقه­چه و ریشه­چه و شاخص بنیه بذر معنی­دار بود. درصد و سرعت جوانه­زنی با افزایش مدت زمان پرایمینگ و افزایش شدت تنش شوری نسبت به بذرهای غیر پرایم شده کاهش یافت. اما تیمار هیدروپرایمینگ به مدت 10 ساعت تحت تنش شوری 3 دسی زیمنس­بر­متر باعث افزایش معنی­دار درصد و سرعت جوانه­زنی، طول ساقه­چه و ریشه­چه و بنیه بذر شد. همچنین تیمار هیدروپرایمینگ به مدت 10 ساعت تحت تنش شوری 6 دسی­زیمنس­بر­متر باعث افزایش وزن خشک ساقه­چه و ریشه­چه شد. بنابراین با توجه به اولویت جوانه­زنی یا رشد ریشه­چه و ساقه­چه و همچنین هزینه پرایمینگ بذر می­توان تیمار هیدروپرایمینگ به مدت 10 ساعت تحت تنش شوری 6 دسی­زیمنس­بر­متر را به عنوان مطلوب­ترین تیمار هیدروپرایم برای جوانه­زنی بذور سرخارگل توصیه نمود.