اصول کارکردی پراش پرتو ایکس تک بلور

Abstract

پراش پرتو ایکس تک بلور یک تکنیک تجزیه‌ای غیر‌تخریبی است که می‌توان از آن برای بدست آوردن اطلاعات تفصیلی شبکه بلور تا جزییات ساختاری همچون طول و زاویه پیوند استفاده کرد. به طور خلاصه، نمونه بلوری تحت تابش باریکه تکفام شده متمرکز پرتو ایکس قرار گرفته و چیدمان منظم الکترون‌ها در بلور مطابق قانون براگ چندین هزار بازتابش ایجاد می‌نماید و سیستم تثبیت کننده تغییرات شدت پرتو پراشیده برحسب زاویه را رسم می کند. آرایش فضایی این بازتابها یک الگو پراش بدست داده که به نقشه تراکم الکترونی و ساختار ابتدایی ختم می گردد و نهایتا با تعیین اتم‌ها ساختار بلوری نهایی بدست می‌آید. دستگاه پراش پرتو ایکس از سه عنصر اصلی تشکیل شده است: لوله پرتو ایکس، نگهدارنده نمونه و آشکارساز. منبع پرتو ایکس میکروفوکوس می‌تواند برای بررسی نمونه‌های بلوری کوچک و پراش‌های ضعیف مورد استفاده قرار گیرد، گونیامتر یولریان چهارمحوره با قابلیت انعطاف‌پذیری فراوان امکان جمع‌آوری طیف وسیعی از داده‌ها در زوایای گوناگون را فراهم می‌آورد و دتکتور نسل جدید پیلاتوس بالاترین کیفیت داده‌ها را در کمترین زمان ممکن جمع‌آوری می‌کند. توسعه این تکنولوژی‌های نوین سبب شده است تا بتوانیم از یک سیستم پیشرفته مانند استدیویری (STOE STADIVARI) برای بررسی طیف وسیعی از نمونه‌های بلوری از ملکول‌های کوچک تا کلاسترها و پروتئین‌ها استفاده کنیم.