اولین سکه‌های تراز شیعی در حکومت باوندیان طبرستان

Abstract

در رویکردهای جدید مطالعات تاریخی از سکه به‌عنوان منبعی جهت تفسیر از گذشته استفاده می‌شود. به‌گونه‌ای که می‌توان یک ارزیابی تاریخی یا فرضیه را با آن شکل یا تغییر داد. در این میان باوندیان یا چنان‌که در برخی منابع آمده، آل باوند، از کهن‏ترین و مهم‌ترین سلسله‌های حاکم بر طبرستان به شمار می‏روند که بیش از 7 قرن از مقر اصلی و کهن خود، شهریار کوه، با قلمروی که از جنوب گاه تا دامغان و ری؛ و از غرب تا گیلان امتداد داشت فرمان راندند. سابقه حکومت باوندیان به عصر ساسانیان می‏رسد که طبرستان از ولایات مهم آن به شمار می‏رفت (صادق سجادی، 1393، ص68). این سلسله مدت 707 سال، یعنی از سال 45ق. (656م.) تا 750ق. (1349م.) در طبرستان فرمانروائی کردند و فرمانروایانش که عنوان اسپهبد داشتند به ملک الجبال ملقب بودند و بااینکه جلگه‌های طبرستان را ازدست‌داده بودند تا مدت‌های مدید کوهستان‌های آن سرزمین در دست ایشان بود (مرعشی، ظهیرالدین، 1345، ص21). آل باوند طی 7 قرن حکومت به 3 شاخه کیوسیه، اسپهبدیه و کین‏خواریه تقسیم شدند، مرکز قلمرو آل باوند منطقه شهریار کوه، واقع در کوهستان‌های جنوب طبرستان و مهم‌ترین شهر آن یعنی پریم (فریم) بود (صادق سجادی، 1393، ص69).<br /> این مقاله به معرفی یکی از سکه‌های منحصربه‌فرد این سلسله، به‌عنوان اولین سکه ضرب شده با تراز شیعی در ایران می‌پردازد.