اثر تنش سرما بر پارامترهای فلورسانس کلروفیل گندم دیم در شرایط کشاورزی حفاظتی

Abstract

مقدمه و اهداف: اثر تنش سرما در گیاهان با تغییرات فیزیولوژیکی و سیتولوژیکی مشخص می‌شود. این آزمایش به منظور بررسی فلورسانس کلروفیل و عملکرد ارقام گندم دیم در اقلیم سرد برای شناسایی اثر تنش سرما در شرایط کشاورزی حفاظتی و حفظ بقایا انجام گرفت. مواد و روش­ها: آزمایش در سالهای زراعی 98-1397 و 99-1398 در مزرعهموسسه تحقیقات کشاورزی دیم روی ارقام مختلف گندم دیم با تیپهای رشد زمستانه و بینابین اجرا شد. برای این منظور شش رقم گندم در سه تاریخ متفاوت کاشت (آخر شهریور، آخر مهر و آخر آبان) در تناوب با نخود در دو خاکورزی حفاظتی (کشت مستقیم) و مرسوم (گاوآهن برگردان‌دار) در قالب آزمایش اسپلیت- اسپلیت پلات در سه تکرار کشت شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که ارقام سرداری و باران بیشترین میزان کلروفیل را دارا بودند میزان کلروفیل a و b در تیمار بدون خاک‌ورزی به ترتیب با (mg g-1 FW)52/117 و (mg g-1 FW)59/57 بیشتر از تیمار خاک‌ورزی مرسوم با میزان کلروفیل (mg g-1 FW)65/109 = a و کلروفیل (mg g-1 FW)64/55 = b بود. فلورسانس کلروفیل رقم باران بیشتر از سایر ارقام بود. فلورسانس کلروفیل تیمار بدون خاکورزی بیشتر از تیمار خاکورزی مرسوم بود. تاریخ کاشت اول نیز نسبت به سایر تاریخهای کاشت وضعیت مطلوبتری از نظر فلورسانس کلروفیل داشت. نتیجه گیری: ارقام مقاوم به تنش سرما در شرایط کشاورزی حفاظتی میتوانند سطح فتوسنتز و عملکرد دانه خود را حفظ کنند. رعایت تاریخ کاشت اول مهر علاوه بر امکان استفاده گیاه از بارندگیهای پاییزه باعث میشود گیاهان در مواجهه با یخبندان زمستان در مرحله نموی مناسبی باشند تا تحمل گیاهان برای سرمای دیررس بهاره بیشتر شود.