تهیه نانوذره‌های لیپیدی جامد حامل کورکومین استخراج شده از گیاه ریوند (Rheum ribes L.)

Abstract

کورکومین، پلی فنولی است که ویژگی‌های دارویی بسیاری دارد. با وجود اثرهای برجسته دارویی و اثرهای زیستی، حلالیت کم در آب و از بین رفتن سریع، کاربردهای درمانی آن را محدود می‌کند، بنابراین استفاده از نانوذره‌های لیپیدی جامد (SLNs) یا نانوحامل­ های لیپیدی جامد به عنوان یک سامانه دارورسان با ویژگی‌های عالی مانند اندازه ذره‌های کوچک، زیست سازگاری، پایداری شیمیایی و فیزیکی و قابلیت کاربرد آسان، برای این پژوهش مناسب در نظر گرفته شد. هدف ازتهیه نانوذره‌های لیپیدی جامد دارای کورکومین، تهیه یک سامانه نانوحامل نوین و کارآمد برای اثربخشی بیش‌تر کورکومین استخراج و تخلیص شده از گیاه ریوند بود. در این پژوهش از ماسراسیون به کمک دو حلال (هگزان نرمال و اتانول) برای عصاره­گیری از گیاه ریوند و به منظور خالص ­سازی کورکومین موجود در این عصاره از روش استخراج مایع - مایع، استفاده شد و از روش میکروتعلیق برای تهیه نانوذره‌های لیپیدی جامد دارای کورکومین استفاده شد. مقدار کورکومین موجود در عصاره ریوند و کورکومین خالص سازی شده به ترتیب 8/39% و 7/81% در مقایسه با کورکومین استاندارد به‌دست آمد و نانوذره‌های تولید شده دارای کورکومین اندازه، شاخص بس ­پاشیدگی و پتانسیل زتای دلخواه و اشکال کروی را نشان­داد. همچنین پایداری نانوذره‌های لیپیدی جامد در محیط اسیدی بررسی شد که نتیجه‌ها به نسبت مناسبی به‌دست آمد. همچنین پایداری نانوذره‌های لیپیدی جامد در طول مدت 9 ماه بررسی شد، که پس از گذشت 9 ماه، افزایش اندازه ذره حدودا 23 نانومتر می‌باشد که نسبت به کارهای همانند مقدار مناسبی می‌باشد. سپس رهش کورکومین از نانوذره‌های لیپیدی جامد، بررسی شد. یافته­ های پژوهش نشان­ داد سامانه نانوحامل لیپیدی یک فرمولاسیون مناسب و سازوکار محرک درونی برای ترشح کنترل‌شده دارو دارد. بنابراین می ­توان گفت یک نانوحامل لیپیدی بهینه و قابل کنترل برای اثرهای درمانی کورکومین استخراجی تولید ‌شد.