طراحی شبکۀ تأمین درهم‌آمیخته سه سطحی تاب‌آورتحت اختلال و عدم قطعیت

Abstract

هدف: شبکۀ تأمین درهم‌آمیخته، مجموعه‌ای از زنجیره‌های تأمین به‌هم‌پیوسته است که با همکاری بلندمدت میان این زنجیره‌تأمین‌ها تحت اختلال‌های متعدد، می‌تواند محصولات و خدمات را به مشتریان متعدد ارائه کند. در صنعت کاشی و سرامیک اختلال‌هایی وجود دارد، مانند اختلال در ظرفیت مراکز که از در دسترس نبودن مواد اولیه و ماشین‌آلات تولیدی، به‌دلیل اِعمال تحریم‌ها نشئت گرفته و به‌عدم مدیریت تولید مناسب و افزایش هزینه‌ها منجر شده است. شبکۀ تأمین درهم‌آمیختۀ کاشی و سرامیک برای مواجهه با این اختلال‌ها، می‌بایست تاب‌آوری و یکپارچگی را در تمامی زنجیره‌ها افزایش دهد. هدف پژوهش، طراحی شبکۀ تأمین درهم‌آمیختۀ سه سطحی تاب‌آور، تحت اختلال و عدم‌قطعیت با افزایش سود و تاب‌آوری است. روش: این پژوهش برای مواجهه با اختلال در مراکز، از استراتژی توسعۀ ظرفیت و جداسازی تأمین‌کننده و در مواجهه باعدم قطعیت پارامتر تقاضا، از روش برنامه‌ریزی مقید به شانس فازی استفاده کرده است. مدل این پژوهش از نوع برنامه‌ریزی خطی عدد صحیح مختلط چند دوره‌ای چند محصولی است. برای حل بهینه‌سازی دو هدفه (سود و ریسک) از روش اپسیلون محدودیت تقویت شده استفاده شده و مجموعه جواب پارتو به‌دست آمده است. برای اعتبارسنجی مدل، از داده‌های واقعی مربوط به شبکۀ تأمین درهم‌آمیختۀ کاشی و سرامیک (زنجیره‌تأمین‌های به‌هم‌پیوسته کاشی و سرامیک، لعاب و گلوله آلومینا) استفاده شده و در آخر، به‌کمک نرم‌افزار گمز حل شده است. یافته‌ها: بر اساس خروجی مدل و نتایج متغیرهای تصمیم در حالت قطعی نسبت به حالت غیرقطعی، میزان سود ۳درصد افزایش و میزان ریسک ۷درصد کاهش داشته است. نتایج عددی تحلیل حساسیت نشان می‌دهد که تغییر مقدار پارامتر اپسیلون، سطح خطا در عدم ارضای قیود فازی، از صفر به 05/0 و از 05/0 به 1/0 به‌ترتیب باعث افزایش ۲ تا ۷ درصدی سود می‌شود. همچنین در حالت مطلوب، میزان افزایش ظرفیت در مرکز تولید گلولۀ آلومینا، ۲۰درصد، در مرکز تولید کاشی ۱۰ درصد و در مرکز تولید لعاب ۳۰ درصد است. نتیجه‌گیری: در شرایط کنونی جهان که زنجیره‌تأمین‌ها به‌سمت شبکه‌های تأمین درهم‌آمیخته تکامل می‌یابد، تعداد مطالعات صورت گرفته روی این شبکه‌ها بسیار اندک است. با توجه به ماهیت شبکۀ تأمین درهم‌آمیخته، مدل عمومی ارائه شده، امکان ارسال مواد خام یا محصولات از روابط درون زنجیره‌ای (شامل رابطۀ میان تأمین‌کنندگان و تولیدکنندگان و رابطۀ میان تولیدکنندگان و مشتریان) و همچنین از روابط بین زنجیره‌ای (شامل رابطۀ بین تأمین‌کنندگان یک زنجیره با تأمین‌کنندگان زنجیرۀ دیگر، رابطۀ بین تولیدکنندگان یک زنجیره با تولیدکنندگان زنجیرۀ دیگر، رابطۀ میان مشتریان (مراکز تولید) یک زنجیره با مشتریان (نهایی) زنجیرۀ دیگر، رابطۀ برگشتی تولیدکنندگان یک زنجیره به تأمین‌کنندگان زنجیرۀ دیگر) وجود دارد و مدل به‌طور هم‌زمان تصمیم‌های استراتژیکی همچون انتخاب مجموعه‌ای از مراکز نیازمند به افزایش ظرفیت را در نظر می‌گیرد و تصمیم‌های عملیاتی (میزان تولید، میزان انبارش و میزان حمل‌ونقل) بر این اساس بهینه می‌شوند.