رویکرد فردگرایی نهادی به تکنولوژی

Abstract

مقالۀ حاضر در جستجوی ارایۀ یک روش‌شناسی مناسب برای بررسی ابعاد اجتماعی و اخلاقی تکنولوژی است. این مقاله استدلال می‌کند، از آنجا که تکنولوژی‌ها درون سیستم‌های اجتماعی-تکنیکی عمل می‌کنند، بنابراین تحت تأثیر مصنوعات، عاملانِ انسانی، ارزش‌ها، هنجارها، رویه‌ها و نهادها قرار دارند. به این اعتبار، توضیح ابعاد اجتماعی و اخلاقی تکنولوژی نیازمند یک روش‌شناسی است که بتواند تعامل بین مصنوعات، نهادها و عامل‌های انسانی را نیز شامل شود. این توضیح ناگزیر باید مؤلفۀ حیث التفاتیِ هستی‌شناسی تکنولوژی را در نظر بگیرد. بر این اساس، مقالۀ حاضر، فردگرایی نهادی را که بر اهمیت عاملیت فردی در چارچوب‌های نهادی تأکید می‌ورزد، به عنوان رویکردی مناسب پیشنهاد می‌کند. علاوه بر این، در این تحقیق، پیامدهای فلسفیِ پذیرش این روش‌شناسی، از جمله تأثیر آن بر مسئولیت اخلاقی، بررسی می‌شود. این مقاله نتیجه می‌گیرد که هرچند همچنان مسئولیت اخلاقی بر دوش افراد است، رویکردی متعادل به اخلاق تکنولوژی نباید از تأثیر نهادها بر کنش افراد غفلت کند، و آموزش اخلاقی را باید هم در سطح افراد و هم در سطح نهادهای درگیر در تکنولوژی ترویج کند.