رایانش ابری در کتابخانه‌های دیجیتالی دانشگاهی: مروری نظام‌مند

Abstract

هدف:<br />هدف از انجام این پژوهش شناسایی وضعیت پژوهش‌های حوزه رایانش ابری در کتابخانه‌های دیجیتالی دانشگاهی به‌منظور شناسایی شکاف پژوهشی موجود و وضعیت روش‌شناسی آن‌ها است.<br />روش‌شناسی:<br />در این مطالعه از روش مرور نظام‌مند استفاده شد. گام‌های مورد نظر در روش بیان شده به ترتیب طی شده و ضمن آن منابع شناسایی و فیلتر نهایی شدند و نسبت به مطالعه عمیق آن‌ها اقدام گردید؛ سپس خوشه‌بندی آن‌ها در سه مرحله صورت گرفته و برای مطالعه با چند مرحله جست‌وجو در پایگاه‌های اطلاعاتی در نهایت، 28 منبع پژوهشی اعم از مقاله‌های پژوهشی منتشر شده در نشریات و یا مجموعه مقالات کنفرانس‌ها، پایان‌نامه‌ها، گزارش‌های پژوهشی و فنی، شناسایی و مطالعه شدند.<br />یافته‌های پژوهش:<br />یافته‌ها نشان داد که در کل 28 اثر داخلی و خارجی در حوزه رایانش ابری و کتابخانه دیجیتالی تاکنون منتشر شده‌اند. از این میان بیشترین درصد پژوهش‌های انجام شده مربوط به «تأثیر رایانش ابری بر مدیریت و خدمات کتابخانه» با 32% است. «عوامل مؤثر بر پذیرش رایانش ابری» با 28% در مرتبه بعدی قرار گرفته و سه حوزه موضوعی «امنیت، مشکلات و چالش‌های رایانش ابری»، «کاربرد رایانش ابری در کتابخانه‌های دانشگاهی» و «کتابخانه ابری» هر کدام با 11% در رده پایین‌تر (سوم) قرار دارند. در نهایت حوزه «کاربرد رایانش ابری در کتابخانه‌های دیجیتالی» با 7% در پژوهش‌ها مورد توجه قرار گرفته‌اند.<br />نتیجه‌گیری:<br />رویکرد کمی و با استفاده از روش پژوهش پیمایشی بیشترین استفاده را در پژوهش‌ها داشته‌اند. شکاف پژوهشی به‌دست آمده، رایانش ابری در کتابخانه‌های دیجیتالی دانشگاهی است.<br />واژه‌های کلیدی: رایانش ابری، کتابخانه دیجیتالی دانشگاهی، مرور نظام‌مند