زیست جهان متحول: مطالعه کیفی بازاندیشی جنسیتی دختران نسل زد

Abstract

بازاندیشی جنسیتی نتیجه یک جامعه پساسنتی می‌باشد و جامعه ایران یک جامعه در حال گذار از سنت به مدرنیته در حال حاضر تعریف می‌شود که در این جامعه دختران نسل زد در تحول اندیشه سنت‌گرا و ورود به جامعه خارج از سنت به بازاندیشی جنسیتی تمایل نشان داده‌اند. هدف مقاله حاضر واکاوی بازاندیشی جنسیتی دختران نسل زد در شهر یزد می‌باشد که با استفاده از روش کیفی و رویکرد تحلیل مضمون در سال 1402 در شهر یزد انجام شد. داده‌ها با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند و از طریق مصاحبه نیمه‌ساختاریافته با تعداد 18 نفر از دختران شهر یزد جمع‌آوری شد. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد در فرآیند بازاندیشی جنسیتی دختران نسل زد، افکار و گفتمان‌هایی به چالش کشیده شده و بسیاری از ارزش‌های سابق به دست فراموشی سپرده شده است. دختران نسل زد فراتر از سنت‌ها عمل کرده و به تحول در زیست‌جهان خود پرداخته‌اند. 5 مضمون اصلی احصا شده پژوهش حاضر شامل: نقش‌زدایی سنتی، قیودزدایی، عاملیت محوری، عرف ستیزی جنسیتی و کنشگری تحول‌گرا می‌باشد. مقوله‌های اصلی پژوهش بیانگر این بوده است که دختران نسل زد با بازاندیشی جنسیتی، دیدگاه‌های تازه‌ای درباره هویت خود پیدا کرده‌اند. این بازاندیشی، فرایندی مهم و انتقادی بوده که به شکل‌گیری هویت جدید آن‌ها کمک کرده است. ولی در نتیجه این بازاندیشی نمی‌توان گفت تمام اثرات آن برای فرد و جامعه مثبت خواهد بود و موجب ساختن آینده‌ای عادلانه‌تر و برابرتر خواهد شد، بلکه به نظر می‌رسد نتایج منفی نیز در بر داشته باشد. لذا با توجه به اهمیت این موضوع و نامتعین بودن نتیجه این بازاندیشی، توجه سیاستگذاران، به‌ویژه سیاستگذاران فرهنگی، را می‌طلبد.