نحوه اجرای کتاب‏درمانی از دیدگاه متخصصان رشته علم اطلاعات و دانش‏شناسی و رشته روان‏شناسی با تأکید بر نقش کتابداران

Abstract

<strong>هدف</strong>: شناسایی نحوه اجرای کتاب‏درمانی (بالینی) از دیدگاه متخصصان رشته علم اطلاعات و دانش‏شناسی و رشته روان‏شناسی با تأکید بر نقش کتابداران است. <strong>روش:</strong> پژوهش حاضر پیمایشی-‏توصیفی و از نوع کاربردی است. جامعه پژوهش 61 نفر از متخصصان این حوزه در رشته‏های علم اطلاعات و دانش‏شناسی و رشته روان‏شناسی هستند. لذا به علت حجم کم جامعه از نمونه‏گیری صرف نظر شد. ابزار پژوهش نیز پرسشنامه محقق‏ساخته (مبتنی بر وب) است؛ و تجزیه و تحلیل داده‏ها، توسط نرم‏افزار SPSS انجام شده است. <strong>یافته ها:</strong> نتایج حاکی از آن است که به ترتیب روان‏شناسان با میانگین 45/4، مشاوران با میانگین 40/4 و کتابداران با میانگین 25/4 از جمله افراد دخیل در اجرای کتاب‏درمانی بالینی هستند. مهمترین ویژگی‏های شخصیتی، اخلاقی و دانش و مهارتی کتاب‏درمانگران به ترتیب انگیزه و خلاقیت داشتن، رازدار بودن و گذراندن دوره‏هایی در حوزه‏های مرتبط هستند. مهمترین وظیفه یک کتابدار، شناخت منابع اطلاعاتی با میانگین 65/ 4 می‏باشد و به ترتیب مهمترین وظیفه سایر افراد (از جمله روان‏شناس، مشاور و یا مددکار اجتماعی) تأیید سیاهه کتاب‏ها قبل از خرید توسط کتابداران با میانگین 46/4 و برقراری رابطه خوب با درمان‏جو با میانگین 44/4 است. کتاب‏درمانی خلاق و کتاب‏درمانی گروهی نیز از جمله مهمترین روش‏های اجرای کتاب‏درمانی هستند. <strong>نتیجه ­گیری:</strong> از دیدگاه پاسخ‏دهندگان، کتاب‏درمانی خلاق که می‏تواند شامل جلسات بحث و گفتگو در مورد کتاب‏های خوانده شده به صورت رسمی یا غیررسمی، استفاده از داستان یا شعر برای تشویق درمان‏جویان به نوشتن و یا تحریک احساسات و بحث در مورد آن‏ها و مواردی از این قبیل ‏باشد، بهترین روش اجرای کتاب‏درمانی است؛ چرا که خواندن کتاب بدون تمرین و تجربه عملی بعد از مدتی فراموش خواهد شد. در حالی که اگر خواندن کتاب توأم با بحث و گفتگو در مورد آن از زوایای مختلف باشد، نتیجه بهتر و مؤثرتری خواهد داشت.