بالاخره افسانه چیست؟

Abstract

هدف. انگیزۀ اصلی پژوهشگران از نوشتن این مقاله بیان وجود نوعی آشفتگی در کاربرد کلمه "افسانۀ عامیانه" در کتاب‌ها و مقالات مربوط به ادبیات و متون ادبی مربوط به ایران و ارائۀ تعریفی برای افسانۀ عامیانه است. ضرورت بحث درباره علل آشفتگی در کاربرد و بیان معانی مختلف واژة "افسانه" به این دلیل است که پژوهشگرانی که منابع ادبی را مورد بررسی قرار می­دهند با این مغالطه آشنا شوند و در پژوهشهای خویش، معنای واحدی از افسانه را به کار گیرند. اکنون با پژوهشگرانی مواجه هستیم که معنای درست "افسانه" و کاربرد آن را نمی­دانند. این پژوهش در پی آن است که معنای یکسانی را پس از مطالعه منابع مختلف مربوط به ادبیات، ارائه دهد. روش: این بررسی به روش کتابخانه ای و با تکیه بر متون و منابع معتبر موجود و نیز در مشورت با اساتید اهل این حوزه صورت گرفته است. یافته ها و نتیجه گیری: مقالۀ حاضر مشتمل بر دو بخش است. در بخش نخست، پس از بیان انگیزۀ نگارش مقاله، به تعریف افسانه، پرداخته و پس از آن اشتباه‌های مکرر نویسندگان و مترجمان ایرانی در کاربرد کلمه افسانه به جای قصه و اسطوره بررسی و نمونه‌هایی از این به هم ریختگی در کاربرد این لغات به جای هم بیان می‌شود.‌ در بخش دوم پیشنهادهایی برای پرهیز از این اشتباه­­ها ذکر و ضمن ارائۀ چند پیشنهاد، تعریفی برای افسانۀ عامیانه پیشنهاد می­گردد.