سنجش میزان ضایعات گندم در کشور هنگام برداشت با کمباین‌های کاه‌کوب

Abstract

این پژوهش برای بررسی عملکرد فنی کمباین کاه‌کوب، تعیین نوع و ‏سهم هر یک از عوامل مؤثر بر میزان تلفات دانه، و بررسی اقتصادی جایگزینی کمباین معمولی با کمباین کاه‌کوب اجرا شد. در این تحقیق 100 دستگاه کمباین کاه‌کوب ‏به ‏روش نمونه‌گیری تصادفی و در حال کار در مزارع کشاورزان بازدید، بررسی، اندازه‌گیری و نمونه‌برداری شد. افزون بر اندازه‌­گیری شاخص­های فنی شامل سرعت پیشروی و ظرفیت مزرعه‌ای، اطلاعات مربوط به شرایط ‏مزرعه و محصول، نوع، عمر و سوخت مصرفی کمباین‌ها، مساحت مزرعه، میزان برداشت کاه در مزارع و داده‌های اقتصادی شامل انواع هزینه‌ها و درآمدها با مصاحبۀ رو در رو با کشاورزان و مالکان کمباین­ها و تکمیل پرسش­نامه گردآوری شد. نتایج تحقیق نشان داد ظرفیت مزرعه‌ای کمباین‌کاه‌کوب به ‌طور میانگین 38/0 هکتار در ساعت و میزان مصرف سوخت در کمباین‌های مورد مطالعه 14/01 لیتر در ساعت یا 37/1 لیتر در هکتار است. میانگین کل تلفات کمباینی و طبیعی گندم در مرحلۀ برداشت 5/05 درصد است که سهم تلفات طبیعی و کمباینی به ترتیب 1/28 و 3/77 درصد ثبت شد. از بین فاکتورهای مورد مطالعه، فقط تلفات فرآوری در کمباین کاه‌کوب با کمباین معمولی تفاوت معنی‌دار داشت و سایر فاکتورها یعنی تلفات کل، تلفات کمباینی، تلفات پلتفرم، ظرفیت مزرعه‌ای و سرعت پیشروی اختلاف معنی‌دار نداشتند. به ‌طور کلی این نتیجه به­ دست آمد که استفاده از کمباین­های کاه­کوب به ‌جای کمباین­‌های معمولی موجب افزایش درآمد خالص کشاورزان و کمباین‌داران به ترتیب به میزان 3175220 و 2448840 ریال در هکتار می­‌شود.