تأثیر تغذیه ثابت و متناوب پروتئین خام جیره بر فراسنجه‌های شکمبه‌ای و سنتز پروتئین میکروبی در گوسفند

Abstract

چکیده زمینه مطالعاتی: پروتئین خام یک عنصر کلیدی در تنظیم جیره غذایی نشخوارکنندگان بوده و یکی از گرانترین مواد مغذی مورد نیاز دام محسوب می‌شود. یکی از راهکارهای استفاده بهینه از پروتئین خام تغذیه متناوب آن و ایجاد نوسان در سطح پروتئین خام جیره در فواصل زمانی یک تا سه روز است. هدف: این پژوهش به منظور بررسی تأثیر تغذیه ثابت و متناوب پروتئین خام جیره بر فراسنجه‌های شکمبه‌ای و سنتز پروتئین میکروبی در گوسفند انجام شد. روش کار: سه جیره غذایی با پروتئین خام 12، 14 و 16 درصد اما با انرژی یکسان تنظیم شدند. از 8 رأس گوسفند نر در قفس‌های متابولیک به صورت طرح مربع لاتین 4×4 (چهار تیمار با 2 مربع و در مجموع 8 تکرار) استفاده شد. تیمار اول جیره‌ای با سطح پروتئین خام 14 درصد را به صورت ثابت دریافت می‌کرد. تیمار دوم دو جیره با پروتئین خام 12 و 16 درصد را با فاصله زمانی 24 ساعت به طور متناوب دریافت می‌کرد. تیمارهای سوم و چهارم نیز جیره‌های با پروتئین خام 12 و 16 درصد را به ترتیب در فواصل زمانی 48 و 72 ساعت به طور متناوب دریافت می‌کردند. تعادل و ابقای نیتروژن، فراسنجه‌های شکمبه‌ای و خونی و سنتز پروتئین میکروبی اندازه گیری شد. نتایج: کمترین نیتروژن دفع شده کل (از طریق ادرار و مدفوع) در تیمار با تناوب مصرف پروتئین خام 48 ساعته مشاهده شد (031/0=P). نیتروژن ابقاء شده نیز در این تیمار در مقایسه با تیمار تغذیه ثابت پروتئین خام افزایش معنی‌داری را نشان داد (045/0=P). بیشترین نیتروژن آمونیاکی مایع شکمبه در تیمار با تناوب مصرف پروتئین خام 48 ساعته مشاهده شد اما pH و غلظت اسیدهای چرب فرار تفاوت معنی‌داری را در بین تیمارهای آزمایشی نشان ندادند. تفاوت معنی‌داری بین تیمارهای آزمایشی از نظر آلانتوئین، کل بازهای پورینی دفع شده و همچنین تولید نیتروژن و سنتز پروتئین میکروبی مشاهده شد که تیمار با تناوب مصرف پروتئین خام در فاصله زمانی 48 ساعته دارای بیشترین مقدار بود. آلبومین و پروتئین کل خون اندازه‌گیری شده در بین تیمارهای آزمایشی تفاوت معنی‌داری را نشان نداد اما نیتروژن اوره‌ای خون در تیمار با تناوب مصرف پروتئین خام 48 ساعته، بیشترین مقدار بود (005/0 =P). نتیجه‌گیری نهایی: نتایج نشان داد که استفاده از راهبرد تغدیه پروتئین خام به صورت متناوب در جیره گوسفند سبب بهبود ابقای نیتروژن، فعالیت‌های تخمیری شکمبه و سنتز پروتئین میکروبی می‌شود.