فراتحلیل تأثیر عوامل موثر در ضایعات سیب‌زمینی طی انبارداری

Abstract

ضایعات مواد غذایی، یکی از چالش‏های جدی امنیت غذایی کشور است. اولین گام برای کاهش تلفات محصولات کشاورزی، شناسایی عوامل موثر در بروز تلفات است. سهم عوامل مختلف در بروز تلفات سیب‌زمینی به عنوان یک محصول اساسی در تامین امنیت غذایی کشور در گزارش‌های موجود از پراکنش زیادی برخوردار است. در این تحقیق برای دستیابی به یک تصویر جامع از نقش عوامل موثر در بروز تلفات سیب‌زمینی در انبار، از روش فراتحلیل استفاده شد تا بر اساس آن نسبت به تجمیع نتایج سوابق مطالعات گذشته بر مبنای روش‌ آماری اقدام و نتیجه قابل اتکایی حاصل شود. در تجزیه و تحلیل داده‏ها با استفاده از نرم‌افزار Stata تأثیر عوامل دما، رطوبت، نوع تهویه انبار و شیوه مهار جوانه‌زنی بر افت وزنی و ضایعات کمی سیب‌زمینی بررسی شد. بررسی فراتحلیل نتایج مطالعات پیشین نشان داد که بر اساس طبقه‌بندی کوهن، دما، رطوبت نسبی، تهویه و جوانه‌زنی بیش از 73 درصد تلفات محصول در انبار را با اثر بخشی زیاد و قطعی، تحت کنترل دارند. بر همین اساس، انحراف دمای انبار از محدوده 3 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی انبار از 95 درصد، با روندی افزایشی تلفات سیب‌زمینی در انبار را تحت تاثیر قرار می‌دهد. از این میان، عامل دما بیشترین تاثیر را در بروز تلفات سیب‌زمینی در انبار دارد.