نگاهی سازه‌ انگارانه به مفهوم امنیت انسانی

Abstract

«امنیت انسانی» در گفتمان امنیتی معاصر جای مهمی برای خود بازنموده و در سالیان اخیر به شکل شایانی مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. امنیت انسانی در ارتباط با سوالات گوناگون مطرح امنیتی در حوزه توسعه انسانی، طیف وسیعی از پاسخ‌ها را ارائه داده است. براساس مفهوم امنیت انسانی، برای فهم موضوع امنیت باید نگاه متکثرتری به امنیت داشت و فهم امنیت تنها با تمرکز همه‌جانبه بر روی دولت‌ها حاصل نمی‌شود و موضوعاتی نظیر سلامت، بهداشت و آموزش نیز توجه داشت. با توجه به اهمیت امنیت انسانی و متمرکز شدن توجه بسیاری از اندیشمندان و محافل به این مهم در پژوهش حاضر سعی برآن است که مفهوم امنیت انسانی را از منظر رهیافت سازه‌انگاری مورد تحلیل قرار دهد. ابزار گردآوری پرسشنامه، اسناد و مدارک است که به روش توصیفی تحلیلی و با رویکرد کیفی انجام شده است. نتایج پژوهش حکایت از آن است که سازه‌انگاران عمدتاً نگاهی نو به امنیت انسانی دارند و امنیت انسانی را ناشی از منافع و هویت‌های متعدد ناشی شده از ادراکات بین‌الاذهانی و معنا، انگاره‌ها، رویه‌ها و هنجارها می‌دانند و حصول آن را در صورت همکاری افراد و نهادهای مختلف در سراسر جهان می‌دانند.