متغیرهای جمعیتی مؤثر در امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

Abstract

علی‎رغم اینکه رابطه جمعیت و امنیت ملی یک رابطه دوسویه و متقابل می­باشد؛ اما تغییرات جمعیتی نقش بسیار مؤثرتری در مسائل امنیتی دارد. تغییرات جمعیتی با تأثیرگذاری بر مسائل فرهنگی، اجتماعی،‌ سیاسی و اقتصادی کشورها، تأثیر تعیین‌کننده‌ای بر امنیت ملی دارد. جمعیت از منظر کمی و کیفی در کلیه مؤلفه‌های امنیت ملی جوامع مؤثر است. الگوی تراکم و توزیع جغرافیایی جمعیت،‌ ترکیب سنی و ساختار جمعیتی،‌ نسبت قومیتی و مذهبی در شهرهای مختلف، ‌مرزنشینی و مرکز نشینی،‌ مهاجرت‎های داخلی و خارجی،‌ ازجمله مقولاتی است که مفاهیم راهبردی جمعیت و امنیت ملی را به یکدیگر گره زده است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی-توسعه­ای بوده و با روش توصیفی- پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش متشکل از 30 نفر از خبرگان حوزه امنیت ملی و جمعیت به‌صورت هدفمند انتخاب شده‏اند. همچنین داده‌ها با استفاده از پرسشنامه محقق‏ساخته، پایایی با روش آلفای کرونباخ 99 درصد مورد تأیید قرار گرفت. اطلاعات حاصل از طریق نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته است. با توجه به آنکه در این پژوهش با دو دسته از داده‌های پارامتری و ناپارامتری مواجه بودیم، جهت دستیابی به نتایج مطلوب برای داده‌های پارامتری از روش میانگین و برای داده‌های ناپارامتری از آزمون Friedman استفاده شده است. در این پژوهش در حوزه متغیرهای کمی: رشد جمعیت، ترکیب دینی و مذهبی جمعیت و ترکیب قومی و زبانی جمعیت، به ترتیب بیشترین امتیاز و در متغیرهای کیفی: تغییرات جمعیتی در حوزه نخبگان، بصیرت و ارزش‌های فرهنگی جمعیت، به ترتیب بیشترین تأثیر را بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران داشته است.