الگوی مفهومی پیشنهادی مدیریت دانش برای سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران

Abstract

پژوهش‌های زیادی به الگوهای مدیریت دانش در سازمان‌های مختلف پرداخته‌اند و هر یک با توجه به ویژگی‌های سازمان مورد بررسی به مولفه‌های الگوی مدیریت دانش در آن سازمان اشاره داشته‌اند. با توجه به دانش‌محور بودن رسانه و برخوردار بودن از نیروهای مبتکر و خلاق در سازمان‌های رسانه‌ای، ما در این مقاله برای نخستین بار به دنبال ارائه یک الگوی پیشنهادی بومی برای سازمان صداوسیما هستیم. این پژوهش با استفاده از نظریه‌پردازی داده‌بنیاد انجام شده است که در آن 15 نفر از مشارکت‌کنندگان که شامل مدیران سازمان صداوسیما و اساتید حوزه مدیریت دانش، به روش نمونه‌گیری نظری انتخاب شدند؛ سپس با استفاده از مصاحبه عمیق، و سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی، 226 مفهوم استخراج شدند که این مفاهیم در 73 زیر مقوله، 21 مقوله و درنهایت در 3 مقوله محوری دسته‌بندی شدند. ما در این پژوهش به مدل سه‌بعدی مدیریت دانش در سازمان صداوسیما رسیدیم که اولین بعد بر مراکز و منابع دانشی در سازمان صداوسیما اشاره دارد که بر منابع دانشی به عنوان محور اصلی فرایند مدیریت دانش در مراکز دانشی اشاره دارد. الزامات زیرساختی نیز شامل ده مقوله‌ی تدوین نقشه دانشی، حمایت مدیریت، ‌شناخت وظیفه نهادی سازمان، زیرساخت فناوری اطلاعات هدفمند، سیستم منابع انسانی،‌ضرورت ایجاد سازوکاری برای ارتباط با بازنشسته‌ها، سیستم پاداش هدفمند، فراهم کردن ساختار مناسب، لزوم ایجاد وحدت عقیدتی و فرهنگ تسهیم و اعتماد بر زیرساخت‌های لازم برای اجرایی شدن فرایند مدیریت دانش در سازمان صداوسیما اشاره دارد و در نهایت به یک فرایند در سازمان صداوسیما رسیدیم که دارای نه عنصر یا مقوله‌ی تعیین نیازها، راهبردها و اهداف دانشی، شناسایی و کشف دانش، ذخیره و سازماندهی دانش، تسهیم دانش، یادگیری و به‌کارگیری دانش، نظام مستندسازی، ارزیابی، شناسایی فعال و حذف دانش منسوخ‌شده و بازخورد به منبع دانش است که بر نحوه‌ی اثربخش جریان دانش در سازمان صداوسیما اشاره دارد.