نظام ارتباطی و هنجاری اجتماع علمی در علوم انسانی ایران

Abstract

هدف این مقاله شناسایی فضای اجتماع علمی در علوم انسانی ایران است. یافته‌های پژوهش، با کاربست رویکرد کیفی، بر پایة دو رکن اصلی معرفِ اجتماع علمی، یعنی نظام ارتباطی و نظام هنجاری افراز شده است. مفاهیمی از جمله «نامنسجم و ناپایدار»، «ضعف کنش‌گران»، «غلبه میدان سیاست بر میدان علم» و «رابطه ویژه قدرت - مشروعیت» برای توصیف نظام ارتباطی اجتماع علمی و مفاهیم «نقد پذیری اندک»، «جامعه‌پذیری ناقص»، «تخصیص نامتناسب منابع» و «مسئولیت گریزی از نقش‌های حرفه‌ای» نیز برای توصیف نظام هنجاری اجتماع علمی در علوم انسانی ایران احصا شده‌اند. خصلت‌هایی که در ترکیب یا تعامل با یکدیگر ظرفیت اجتماع علمی در علوم انسانی ایران را هم در توسعة دانش روزآمد و کاربردی و هم در تأثیرگذاری بر جامعه به محاق برده است.